История человечества. Запад - страница 35



Ⴂულის წყრომა – გამოჩენილი რისხვა, გაშფოთება, გაანჩხლება.

Ⴂულის ყური – ძალი მიხდომისა და დახსოვნებისა.

Ⴂულის შემატკივარი – გულტკივნეულებით შემბრალებელი, მზრუნველი.

Ⴂულისხმასმოსლვა – მიხდომა, გაგება.

Ⴂულისხმიერი – ადვილად მიმხვედრი და დამხსომებელი საქმისა.

Ⴂულისხმიერება – მალე მიხდომა საქმისა.

Ⴂულისხმისყოფა – (გულისხმასვჰყოფ) ზედმიწევნით ცნობა. // ფილოსოფიურად ძალი განთჳსებით წარმოდგენად ნივთთა და ზედმიწევნილება იგივე არს.

Ⴂულმავიწყი – მალე დამვიწყებელი.

Ⴂულმანკიერი – გულძვირი, ანუ ძვირის მხსენებელი.

Ⴂულმდუღარე

Ⴂულნაკლული – მომდურავი, მგრძნობელი ვისგანმე შეწუხებისა.

Ⴂულნაკლულობა – სამდურავი, გულძვირობა.

Ⴂულოვანი – გულადი, მხნე, უშიშარი, ახოვანი.

Ⴂულოვნობა – უშიშრობა, არ შემცნრვა შიშისა; (ვჰგულოვნობ) მხნეობა.

Ⴂულპილწი – გარისხებული, გაგულისებული.

Ⴂულპილწობა – (ვგულპილწობ) განრისხება, ჯავრობა/

Ⴂულსა დადება – (გულსა დავიდებ) დაპირება, მონდომება, გულიდან ანიღევა.

Ⴂულსავსე – მადრიელი, არა მქონები გულნაკლებობისა. // ცნობილი, ნამდჳლად გულის დაჟერებით.

Ⴂულის დაძმარვა – (გულს დამძმარავს) მეტის გაძღომისგან მჟავე ბალღამის მოსლვა საყლაპავთან.

Ⴂულს მოდგინე – მომჭირნე, მოსწრაფე, მეცადინე.

Ⴂულს მოდგინება – მომჭირნობა, მისწრაფობა, მეცადინობა.

Ⴂულმტკივნეულება – გულის შეტკივება, მოწყალებით ზრუნვა.

Ⴂულუხვი – ფრიად უხვი, გამცემი.

Ⴂულფიცხელი – შეუბრალებელი, უგრძნობელი, გულპილწი, უწყალო.

Ⴂულფიცხელობა – ულმობელობა, უგრძნობელობა, გაგლისპება.

Ⴂულქანდი, გულქანი, გულქანდებული – ჩაფერადებული ქანდით ე.ი. ვარაყით.

Ⴂულულ – ქორის მახე კისერზედ გადასაცმელი, აშრიალა (Ⴋახესთან ნახე).

Ⴂულყრა, გულშემოყრა – (გულს მეყრება, შემომეყრება) ჟამად შებნედა გულის წუხილით.

Ⴂულში ჩაფიქრება – (გულში ჩავიფიქრებ) დაღრმობა ფიქრში, ან მოგონება რისმე.

Ⴂულჩვილი – ფრიად მგრძნობელი, მცირედისაცა შეწუხებისა თჳსასა ანუ სხუათასა.

Ⴂულჩვილობა – ფრიადი მგრძნობელობა.

Ⴂულძვირი – გულნაკლული, მომდურავი.

[Ⴂულძვირობა] —

Ⴂულწითელა – (მფრ.).

Ⴂულხმება – {გულხმება – (ვიგულხმებ) გულისხმა, ვიგულისხმებ – Ⴃავით Ⴙუბინაშვილის ქართულ-რუსული ლექსიკონი}.

Ⴂუმანი – იჭვი, ჰაზრის მიტანა ვისზედმე საიჭვოს საქმეში.

Ⴂუმბათი – კამარა მაღალი და მრგულად შეკრული, ვითარცა იქმნების ეკლესიათა ზედა და სხ.

Ⴂუნდა – მრგულად შესორსალებული რაჲმე რბილი ნივთისაგან, ვითარ ხვეზა, ცომის გუნდა პურად გამოსაცხობი, თოვლის გუნდა და მისთანანი.

Ⴂუნდა – კრკოს მსგავსი ხილი რომლისამე ხისა, ხმარებული მელნის გამოსახდელად და სხვად საღებავად7

Ⴂუნდი – ლეგეონი, ლაშქარი ექვსი ათასი.

Ⴂუნდის თავი – ექსოვიტი, ერთის გუნდის უფროსი.

Ⴂუნდრუკი – სუნნელი, საკმეველი.

Ⴂუნება – მდაბიურად გონება, ანუ შინაგანი მდგომარეობა სულისა, ვითარ თურქთა ენით ქეიფი. Ⴋაგალითად, ჰკითხვენ: გუნებაზედ როგორა ხარ? Ⴋიგება: კაი გუნებაზედ ვარ, ვერა ვარ გუნებაზედ.

Ⴂუნებანაქცევი – დედაკაცი ორსულობის ნიშნის მქონებელი.

Ⴂუნი – ნახე Ⴂვინი.

Ⴂურდემლი – ნახე Ⴂრდემლი.

Ⴂურემა – (მგურემს მუცელს) შიგნიდამ ტკივილი, ჩხვერა, გმერა.

Ⴂურინვა – გოდება, ხმით ტირილი. [ნახე Ⴂრგჳნვა].

Ⴂურიობა – არევით მიდევნება გულის თქმათა.

Ⴂურიტი – გარეული ტრედი ერთგუარი.

Ⴂურკა, კურკა – რომელთამე ხისაგანთა ხილთა შორის მაგარი გული, ვითა ძუალი, მაგალითად, ატმისა, ბალისა, ქლიავთა და მისთანათა.

Ⴂუფთა – დაკეპილი ხორცი, გუნდავებად მოხარშული.

Ⴂუში – კოდის ნაოთხალი (ნახე Ⴉოდი).

Ⴂუშაგი – ციხის დარაჯა, მეციხოვნენი (ნახე Ⴃარაჯასთან).

Ⴂუშინ – წინა დღეს, გავლილს დღეს.

Ⴂუშინს წინ – განვლილი დღის წინათ.

Ⴂუშინდელი – გავლილის დღისა.

Ⴂუჯარი – დიდი სიგელი ეკლესიათ შეწირულობისა (ნახე Ⴜერილთან).

Ⴂუჯასტა – კუშტაბანი, კაბის საკილოვე.

Ⴂჳან, გჳანი – და სხ. (ნახე Ⴂვიან,Ⴂვინი).

Ⴂჳრგჳნი – სამეფო თავსახურავი შარავანდედიანი. // თავი შენობათა მრგულად ან ოთხკუთხად, ვითა გუმბათი და მისთანანი.