– Итини этээри ыҥырбыт эбиккин дии. Мариналыын сүбэлэһэҥҥит, кэпсэтэрбитигэр усулуобуйа тэрийэн, баччааҥҥа диэри оскуолаттан кэлбэт. Чэ, буоллун. Ол эрээри, үөрэх сылын түмүктүүр санаалаахпын. Туох эрэ улахан буруйу оҥорбут курдук куотар санаам суох. Григорийы да сиргэ-буорга тэпсэн, быраҕар туһунан толкуйдаабаппын. Киһилии холбоһон, ыал буолар санаалаах тиийдэҕинэ, үүрэн кэбиһиэм суоҕа. Онно суоҕунан мээнэ баайсыбакка, атын дьахтары көрбөт курдук Сергей Николаевичкытын тутуоххутун, – Нарыйа түргэн үлүгэрдик ойон туран сонун кэттэ, кыыһыран титирэс буолбут куолаһынан быһыта баттаан саҥарда. – Мин эйигиттэн итинниги күүппэтэҕим. Маринаҕа төһө да дууһаҕынан ыалдьыбытыҥ иһин, миигинэн тииһиҥ сааҕын сууйума. Атаҕастыыр киһигитин миигин булбуккут дии…
– Нарыйа, хайдах буоллуҥ? Сымыйаны этэргэ дылы олус кыыһырыма эрэ, дьон этэрин этэбин. Тыала суохха мас хамсаабат, – Айыына дьүөгэтэ аатын билбэт буола кыыһырбытын көрдөр да, иннин биэрэр санаата суох.
– Маринаҕа эт, кыыһырбыта, күнүүлээбитэ буолан, учууталларга киһини утары туруоран, оскуолаҕа мээнэ ытаабатын-соҥооботун эрэ. Ынах кэйбит ынаҕын кэйэр. Киһини дьон айаҕар олус уган эрэҕит, – диэт, эргичис гынан тахсан иһэн Маринаҕа муннунан кэтиллэ түстэ.
Кыргыттар иккиэн утарыта көрсөн туран, чугуруҥнаһа түһээт, тыал курдук силир гынан хардары-таары ааһыстылар. Марина киирээт, сонун да уһулбакка, хоһугар тилир гынна.
– Хайа, туох буоллуҥ? – Айыына хоско батыһан киирбитэ, кыыһа оронугар умса түһэн ытаан санна дьигиҥнии сытар. – Марина, этиий, туох буоллугут, Сергей ханнаный? – Айыына эппиэт күүтэн балачча турбахтаан баран, хоруй ылбакка, хостон тахсан, плиткаҕа уу сылыта уурда.
Уута сылыйарын күүтэ таарыйа, түннүгүнэн уулуссанан ааһар дьону көрө туран арааһы эргитэ санаата. «Ити дьон табыллымаары гыннылар. Марина, уһаппакка-кэҥэппэккэ, былырыын кэргэн тахсан хаалбыта буоллар, хата, оҕо сыта биллибит буолуо этэ. Дьиҥинэн, Сергей кыыһы иннин-кэннин биллэрбэт буолуор дылы эккирэтиһэн, тапталга билинэн аҕай биэрбитэ. «Холбоһуоххун, мүччү тутан кэбиһээйэххиний. Кыыс кыыкынайдааҕар элбэх», – диэтэҕинэ, «Ханна барыай», – диэн күлэн кэбиһээччи. Онтуката ити буолла. Хайдах гынан чугасаһыннарабын. Арай бу субуотаҕа Сергейи илдьэ күүлэйдии кэлиҥ диэн Симанан ыҥыртаран көрөрүм дуу? Онтон атын ханнык да сылтаҕым суох. Сима аны бэйэбэр иҥээҥнээн киирэн барар дуу? Чэ, мин киниэхэ табаарыстыы сыһыаннаахпын билэр, онон өйдүүр ини. Нарыйа хомойон бараахтаата. Тас көрүҥүнэн, киһи быһыытынан, үлэһитинэн дэгиттэр үчүгэй кыыһы Сергей таба көрдөҕө. «Салалтаҕа тахсыан сөптөөх специалист, олох тутуохха баар этэ», – диэн оскуола дириэктэрэ профком мунньаҕар хайҕаан эрэрэ. «Кэм кини кулгааҕа бүөлэнэн биэрэр», – дьахталлар кистии-саба күлсэн эрэллэрэ… Иккиэн үчүгэйдэр, хайаларын да киһи мыыммат кыргыттара».
Кыыһа оронуттан турар тыаһын истэн саҥата суох кэтэһэн олордо. Марина ытаан сирэйэ-хараҕа салбаҕырбыт, ыһыллыбыт кылгас баттаҕын көннөрөн өрүтэ аспахтыыр, остуол аттыгар турар олоппоско ыараханнык олордо. Айыына дьүөгэтин диэки ыйытардыы көрөн олордо.
– Сергей секциялаахпын диэн спортзалтан тахса да соруммата. «Барыахха» диэн этэн баран учительскайга кэтээн олордум. Оҕолор сэрэйдилэр быһыылаах. Хаһааҥҥа диэри олоруохпунуй, үс чаастан учууталлар да кэлитэлээн бардылар, – Марина титирэстээбит куолаһынан кэпсиир. – Бары мин сирэйбин-харахпын көрөллөр. Кинилэргэ сип гыммыты ситиигэ тиһэр, сап гыммыты сапка тиһэр дэриэбинэ сонуна буоллаҕа. Көрөр харах, истэр кулгаах, этэр тыл оҥостон эрдэхтэрэ.
