Оччолорго «Живконтора» диэн тэрилтэ саҥа тэриллэн үлэтин саҕалаан эрэрэ. Инньэ гынан, ат сүүрдүүтүн тэрээһинин сөргүтүү үлэтэ барара. Ат сүүрдүүтэ өбүгэ саҕаттан урууларга эбэтэр ыһыах ыстахтарына, былыргы баайдар быһый аттары сүүрдэн, дьоҥҥо-сэргэҕэ ааттарын ааттаталлара. Ол сиэр саҥа былаас олохтонуоҕуттан умнулла быһыытыйбыта. Холкуостааһын күүскэ барбыта, холкуоска ынахтарын, аттарын үчүгэйин хомуйуу буолбута. Онтон аны кулаактааһын ыар тыына сэниэ ыаллар ааннарын хайыта тардан киирэн, хара көлөһүннэрин күүһүнэн мунньуммут баайдарын уоппустаан ууга-уокка түһэрбиттэрэ. Онон ат сүүрдүүтэ холкуостар атахтарыгар турууларын, үлэ, түбүк сүпсүлгэнигэр умнулла быһыытыйбытын улууска саҥа тэриллибит «Живконтора» иилээн-саҕалаан, дьэ бу ат сүүрдүүтэ Улуу Өктөөп бырааһынньыгын көрсө ыытыллар буолбута.
Айаннаан иһэн биир соноҕос атаҕынан доҕолоҥноон хаалбыта. Онон Туоһахта уонна хабырыйсыбыт соноҕос сүүрэр буолбуттара. Аҕыйах холкуос кытта кэлбит этэ. Бука, холкуостар күһүҥҥү түбүктэригэр ыктардахтара буолуо. Көрөөччү, ыалдьааччы уонна кистээн уксааччылар да муста сатаабыттар этэ. Аттары Лэкиэс сүүрдэргэ бэлэмнэммитэ. Маҥнайгы сүүрүүгэ атын соноҕоһу сүүрдүбүтэ. Алта ат түспүтүттэн биир ат туораан хаалбыта. Икки эргиири маҥнайгы сүүрдээччини кытары илин-кэлин тардыһан испиттэрэ. Биэтэк чугаһаабытыгар Лэкиэс көнтөһүн ыытан соноҕоһун тиэтэтэн, киксэрэн ойоҕолуу ситэн эрдэҕинэ, инники көтүтэн иһэр уол кымньыытынан Лэкиэс соноҕоһун хоҥоруутун охсубута. Онуоха соноҕоһо хантас гынан сүүрэр тэтимин сүтэрэн, бэрт кыранан бүдүрүйэн умса хойуоста сыспыттара. Инньэ гынан, биэтэккэ үһүс тахсыбыттара. Лэкиэс кыһыйдар да, хайыыр да кыаҕа суоҕа. Аны Туоһахтаны мииммитэ. Хас да сүүрдээччилэр аттара бас быаларыттан ыйааста сылдьар ат тутааччыларын истимээри, өрө холоруктуу сылдьыбыттара. Оттон Туоһахта дуоспуруннаахтык туттара, барбах эрэ кырыытынан, сытыы туйахтарын үрдүгэр дугуйара. «Чэй!» диэн хаһыыны кытары аттар түһүнэн кэбиспиттэрэ. Лэгиэн уолугар Лэкиэскэ уонна Туоһахтаҕа туһаайан: «Соргуо! Соргуо! Соргу дугуй!» – диэн алгыы хаалбыта. Туоһахта хара маҥнайгыттан инники уһулу ойон тахсыбыта. Лэкиэс Туоһахтата аһара уйуһуйан сэниэтин эһиэ диэн, үүнүн тарда соҕус олорон сүүрдүбүтэ. Туоһахта иннин хоту бэрт чэпчэкитик ойуолаан, сабыдыал кутуруга сундулуҥнаан, сиэлэ иччитин сирэйин сабыы испитэ. Туоһахта урут маҥнай тутулларыгар дуона да суох сири батыччахтаат, тот ханна өрөһөтүн ыга анньан аҕылаан барбытын күлүм санаан ааспыта. Оччолорго холоотоххо билигин чыҥха атын эбит. Кэннигэр битигирэйэр туйахтар тыастарын сэргэх кулгаахтара иһиллии истилэр. Чугаһаары гыннахтарына, өссө быыппастан эбэн биэрэр. Иччитин киксэрэр саҥата кулгааҕар иһиллэн ааһара. Туоһахта ол курдук аттар атан, түөрэм түөрт туйахтара сиргэ дугунар-дугуммат элэҥнээн, иннин диэки кыырайа турбута. Кэннигэр иһэхтэр үрүҥ туллук курдук кылбаҥнаһа ыраах көтөллөрө. Инньэ гынан, икки аҥаар эргиири өр гыммакка, эргийэ көтүтэн, биэтэккэ маҥнайгынан тахсыбыттара. Көрөөччүлэр хаһыы-ыһыы бөҕөтүн түһэрбиттэрэ. Лэкиэс үүнүн нэһиилэ тардан, Туоһахтатын тохтоппута. Туоһахта өссө да кыахтаахпын ээ, тоҕо ыыппаккын диэбиттии, үүнүн уостуганын хам ытыран, уйуһуйан өрө холоруктуу сылдьыбыта. Лэкиэс атыттан ыстанан түһэн, Туоһахтатын уоскутан, моонньуттан таптайталаан ылбыта. Туоһахта үҥкүүлээмэхтэтэлээн баран сыыйа уоскуйбута. Лэгиэн уолугар хааман кэлэн, илиитин ыга туппута. Туоһахтаны моонньуттан таптайа-таптайа: «Дьэ, нохоо, аҕаҥ Харачаас туйаҕын хатардыҥ!» – дии-дии мичээрдээбитэ. Лэкиэс эмиэ соргута тосхойон, муҥура суох үөрүү түөһүн толорбута. Оттон Туоһахта өссө сүүрэр баҕата батарбакка, чэпчэкитик дугунан үҥкүүлээмэхтээн ылара. Бу салгын сиэн хараара килэйбит сирэйдээх Лэгиэн, имэ тыалтан тэтэрбит Лэкиэс уонна кырыытынан буола үҥкүүлээмэхтээн ылар Туоһахта Куоҥ Харах төргүү мутугар ыйаммыт күн уотугар өссө кэрэтийэн көстөллөрө.
