Ⴕართული ლექსიკონი. Ⴒექსტის ადაპტაცია თანამედროვე მკითხველისათვის – Ⴇამაზ Ⴋჭედლიძე - страница 16
Ⴁრყვილი – იხილე Ⴁრგჳლი.
Ⴁრუ – თავის ტრიალი და თუალთ არევა (ნახე Ⴇავბრუ), თავსბრუ დაესხა.
Ⴁრუნება – (ვაბრუინებ) ტრიალება, მიმოქცევა.
Ⴁრუნვა – (ვბრუნავ) ტრიალი
Ⴁრუნვა – ღრამმატიკულად ცუალება სახელთა და სხ.
Ⴁრუჟი – ძალა სასმელთა.
Ⴁრუტიანი და ბრუციანი – მარღი, თუალით შორს ვერ გამრჩევი.
Ⴁრძანება – (ვბრძანებ) თქმა ან თქმული უაღრესისა.
Ⴁრძანება – (ჰბრძანდების) ითქმის უაღრესთათჳს ნაცულად არს, ჰგიეს, იმყოფება და სხ. ამის გამო იშვიათად იხმარების 1 პირსა შინა, ამას სხვადასხვად განავითარებენ ზედდადებულნი მარცვალნი ვითარ: მობრძანება, დაბრძანება, წაბრძანება და სხ., ხოლო უმცროსთათჳს იხმარების ლექსი ხლება, ახლავს (ნახე Ⴋუნ).
Ⴁრძენი – ფრიად გონიერი, ანუ მეცნიერი.
Ⴁრძმედი – მეტალლთ სადნობი ქურა.
Ⴁრძოლა – დიდი შუღლი, ომიანობა. (ვიბრძვი, ვებრძვი, ვჰბრძავ) შებმა.
Ⴁრძვილი – წყლული, ანუ დაკოდილობა, ჭრილობა.
Ⴁრწკალი, პრწკალი – თხლად ანახლეჩი მეტალლისა, ხისა და მისთანათა.
Ⴁრწამლი, ბურწუმელი – ეკალი, ღიჭი.
Ⴁრწყინვა – (ჰბრწყინავს) ელუარება, ნათება (Ⴁრკიალი ნახე). [Ⴁრკიალებისაგან მოდის ეს სიტყვა, ხოლო ბრკიალება – იალ-ციალისაგან.]
Ⴁრწყინუალე – ელუარე, ბზინუარე, ანუ ნათლის ფერი.
Ⴁრჭალი – გაშლილი ხელის ნები მცირედ თითების მოკაკვით დასაჭერად რისამე, მაგალითად, რომელსა (ღმერთსა) გიპრყრიეს ქუეყანა ბრჭალითა, სძლის პირის ხმა. // Ⴆოგგან ფეხის ჩონჩხი. // Ⴒოტი კლანჭიანთა ცხოველთა.
Ⴁრჭობა, ბრჭუალი – (ნახე Ⴁჭობა) ბჭუალი.
Ⴁრჯა – დადგმული ზვინი ძნათა, ძნეული.
Ⴁრჯგუ – გვიან მოქმედი, ანუ გონებით მძიმე. // Ⴌიშანი ასოსა უ პროსოდიასა შინა.
Ⴁრჯენა – (ვიბრჯენ, ვებრჯინები) სლუაში არგანის ხმარება, ანუ დგომაში მას ზედა დანდობა.
Ⴁტყვნა – (ვბტყვნი).
Ⴁუ, ბუვი – თავდიდი მფრინველი ღამისა.
Ⴁუბკა – წყალში გაქნილი და მოდუღებული ფქვილისა ან სახამებლის ფაფა, ხმარებული წიგნის მკურელთაგან დასაკერებლად ქაღალდებისა და სხ.
Ⴁუბუნი – Ⴂუგუნი ნახე
Ⴁუგვა – Ⴃაბუგვა ნახე
Ⴁუგრი – მომსრველი. // Ⴉარაბადინში ეწოდების მსხმოთა მუწუკთა, ვითარ კუავილსა, წითელასა და სხ.
Ⴁუდე – მფრინველთ ბუნაგი, ანუ ნადირთ ჩიბე. // Ⴘალითა წიგნთა, ანუ თვალთა პატიოსანთა და მისთანათა შთასადებელი. // Ⴞილთა და კერკთ ჩენჩო, ანუ წენგო. // Ⴕუთუთო თუალთა. // Ⴕარქაში საჭურველთა.
Ⴁუდეშური – ყურძენი გრძელ მარცულიანი (ნახე Ⴗურძენთან).
Ⴁუერი – ბური (ნახე Ⴁორი).
Ⴁუზამკალი, ბუზანკალი, ბუზვი – ხვასტაგთ მკბენარი მწერი.
Ⴁუზი – ბოცომკალი, შავი მწერი.
Ⴁუზღუნი – (ვბუზღუნებ) დრტჳნვა, მურმური, ჩუმად სამდურავის ლაპარაკი, ბუდბუდი, ბუტბუტი.
Ⴁუკი – რქის ნაღარა, ნობათი, ტაბლაკი.
Ⴁუკობა – ბუკით თემთ შემოკრება, ბუკტაბლაკობა.
Ⴁუკიოტი, ბუკნაწო – პატარა ბუ
Ⴁუკტაბლაკობა – კურა, ცემა ბუკთა და ტაბლაკთა.
Ⴁულბული – ვარდის ჩიტი, ხმაშვენიერი, იადონი.
Ⴁულული – მაგოლი, თივის ხელეული.
Ⴁუმბერაზი – [მუბერაზი] გმირი. ძლიერი, თავისთავ მებრძოლი.
Ⴁუმბული – გერმა, ფრინველთ ნაკრტენი.
Ⴁუნაგი, ბუნაკი – ნადირთა, ანუ თევზთა სადგური ბუდე.
Ⴁუნება – ძალი მოქმედებითი თჳთოეულისა არსისა. // Ⴜესი ბუნებისა დაცვული ყოველთავე ქმნილთა შორის. // Ⴇჳსება, თჳთება, მოდგმა.
Ⴁუნებითი – განთჳსებული, განკუთნვილი ბუნებისად.
Ⴁუნი – ტარიშუბისა ანუ იარაღთა ხელთსაქმარისათა.
Ⴁუნიკი და ბურნუკი – სათიხარი, ხმლის ქარქაშის ბოლო.
Ⴁუნიობა – დღე-ღამის გასწორება მარტსა სეკდემბერსა შინა, მოიქცეს რა მზე იუნისს საზამთროდ და დეკემბერს საზაფხულოდ, მას ჰქვიან ნაბუნიობი.
Ⴁუჟი ან ბრუჟი – ნახე Ⴃაბუჟება, Ⴃაბუშება.
Ⴁუჟღენდი წითლის საღებავის ჭია.
Ⴁურანი – მსუბუქი ძილი და მოლანდება საფიქრებელისა რისმე.
Ⴁურაული – მწყაზარი ქორი, შავსა და წითელს საშუალი.
Ⴁურახი – ბოზა ფეტჳსა, ქერისა და მისთანათა.
Ⴁურბურა – ნედლი ქარქვეტი.
Ⴁურბუშელა – გოქშო.
Ⴁურდო – ფეტვის ნალეწი, ანუ ბზის მტვერი (ვიეთნიმე ხმარობენ დურდოს მაგიერადაც).