Ислам модернизациясы. 1 Бөлім - страница 19



Алла Тағала: «Бірақ жоқ – Раббыңмен ант етемін! «Олар өздеріне келіспеушілік тудыратын барлық істерге сені төреші етіп сайламайынша иман келтірмейді, сосын сенің шешіміңнен жүректерінде еш ұят таппай, толық бойұсынады» («Əйелдер» сүресі, 65-аят).

Демек, үкім үшін Аллаһқа жəне Оның Елшісіне жүгінбеген, бұл шешімге қанағаттанбаған жəне оған мойынсұнбаған адамдарда Аллаһ иманның бар екенін үзілді-кесілді жоққа шығарады. Раббымыз Аллаһтың шариғатына сүйеніп үкім етпейтін əміршілерді опасыз, əділетсіз жəне еркін деп атаған. Алла Тағала: «Ал кім Алланың түсіргенімен үкім етпесе, олар кəпір»… «Ал кім Алланың түсіргенімен үкім етпесе, солар залым»… «Кімде-кім Алла түсіргенімен үкім етпесе, міне солар азаптылар»…

Шейх Салих ибн Фаузан «Таухид» кітабында былай деп жазды: «Алланың түсіргеніне сүйене отырып үкім ету жəне соған жүгіну (шариғат) мұсылмандар арасында туындайтын барлық даулы мəселелерде қажет. Ғалымдар теологиялық сипаттағы мəселелерді өз бетінше шешуге жүгінген кезде бір немесе басқа мазхабқа немесе имамға фанаттық ұстану салдарынан Құран мен Сүннет мəтіндерімен дəлелденбеген үкімдерді қабылдамауы керек. Кейбір мұсылман елдерінде сенетіндей жеке сипаттағы немесе азаматтық жағдайдағы мəселелер ғана емес, басқа мəселелер бойынша сот ісін жүргізуге жəне іс жүргізуге де қатысты болуы керек, өйткені Ислам бөлінбейтін біртұтас жəне Алла Тағала былай деді: Əй, иман келтіргендер! Толық бағыныңдар (яғни Исламды толығымен қабылдаңдар), («Сиыр» сүресі, 208-аят); «Кітаптың бір бөлігіне сеніп, бір бөлігіне қарсы боласыңдар ма?», («Сиыр» сүресі, 85-аят).

Сондықтан барлық мəзһабтарды ұстанушылар өз имамдарының сөздерін Құран мен Сүннетке сəйкестендіріп, Құран мен Сүннетке сəйкес келетін заңдарды ұстанып, басқаның бəрін теріске шығарып, соқыр фанатизмді тастағаны жөн. Бұл əсіресе сенім мен идеологияға қатысты барлық білім мен заңдар. Барлық имамдар бұған назар аударсын, Аллаһ оларды рақымына алсын, егер адам бұған қайшы əрекет жасаса, онда ол өзін солардың қатарынан деп санаса да, олардың ізбасары болып табылмайды жəне мұндайлар туралы Аллаһ: «Олар өздеріне хатшылар мен монахтарды алды жəне қожайын қылды, Алладан басқа жəне Мəриям ұлы Мəсіх…» («Тəубе» сүресі, 31-аят).

Бұл аят тек христиандарға ғана емес, сондай-ақ олар сияқты əрекет ететіндердің барлығына қатысты, кімде-кім Алланың жəне Оның Елшісінің əмірлеріне қайшы əрекет етіп, Алланың түсіргеніне қарап емес, адамдарға үкім шығаратын немесе оларға осындай шешімді талап ететін кез келген адамға қатысты. Өз нəпсісін қанағаттандыру үшін өзін шынайы мумин деп санаса да, Исламнан жəне Аллаға деген сенімнен шықты. Өйткені, расында, Алла Тағала осындай нəрсені қалайтындардың барлығына сөгіс айтып, олардың мумин деген сөздерін өтірік деп атаған».

Сонымен, Алланың заңынан бет бұрғандарды Алла кəпір деп атайды. Бірақ кейде бұл үлкен күпірлік түрінде болады, ол адамды мұсылман қауымынан тыс қалдырады, ал кейде кішігірім күпірлікке апарып соқтырады, бұл адам мұсылман болып қалады. Бұл нақты жағдайларға байланысты. Шейх Салих ибн Фаузан «Таухид» кітабында былай деп жазды: «Ендеше, егер адам Алланың түсіргеніне сүйене отырып үкім шығарудың қажеті жоқ деп есептесе жəне оның құқығы еркін деп есептесе. Бұл мəселеде толық таңдау жасаса немесе Аллаһтың шешіміне немқұрайлы қарап, басқа заңдар мен азаматтық заңдарды Аллаһ түсіргеннен жақсырақ деп есептесе, біздің заманымызға сəйкес келмейтін болса немесе Аллаһтың бергеніне сүйенбей шешім қабылдаса. Кəпірлер мен екіжүзділердің көңілінен шығу үшін түсірілген болса, бұл оның күпірлігінің ҰЛЫЛЫҒЫНЫҢ көрінісі болады. Алайда, егер адам сотты жүргізгенде Алла түсірген шариғатқа сүйену керек деп есептесе, бірақ іс жүзінде одан ауытқып, сонымен бірге бұл үшін жазаға лайық екенін мойындаса, онда ол бүлікші болып, Құдайға бағынбаған күйде, кішігірім күпірлік күнəға тап болады. Ал егер адам Аллаһтың əмірлерін (шариғатты) білмей, оны білуге бар күш-жігерін салып, бірақ қателессе, ол қателескен адам, əрекетінің сауабын алады жəне оның қателіктері кешіріледі».