Саллаат уонна таптал - страница 15



Эрчимнээх «приемник» буолан турар спортсаалаҕа киирдилэр. Бэҕэһээ кинилэр иннилэринэ көтөн кэлбит уолаттар, хайыы-үйэҕэ байыаннай таҥаһы кэтэн хааман-сиимэн чиккэҥнэһэ сылдьаллар.

– Оо, молодойдар кэллилэр… – диэн уолаттар, кинилэри күлсэ-салса, дьээбэлэһэ көрүстүлэр.

Саала икки өттүнэн этээстээх тимир ороннор кэккэлээбиттэр. Хаҥас өттүгэр Саха сириттэн кэлбит призывниктар, уҥа өттүгэр Иркутскай уобаластан ыҥырыллан кэлбит нуучча уолаттарын сытар гына дьаһайбыттар.

Сотору Эрчимнээҕи барыларын стройдатан баанньыкка илдьэ бардылар. Таһырдьа төһө да ылааҥы сааскы күн турдар, тула барыта хаар. Сорох сиринэн дьиэлэр үрүттэригэр тиийэ хаарынан бүрүллэн тураллар.

Эргэ мас баанньык дьиэҕэ тиийэн иһирдьэ симиллэн киирдилэр. Иккис сылын сулууспалыы сылдьар саллааттар саҥа аармыйаҕа ыҥырыллан кэлээччилэри кэтэһэ сылдьаллар эбит. Таҥастарын устан сыгынньахтаналларын кытта, арыый сэнэх соҕус гражданскай таҥастары үллэстии саҕаланна. Эдэр уолаттар сөрүүн соҕус суунар сиргэ киирэн, тымныы диэбэккэ син балачча мүлүркэй соҕус уунан суунан булумахтаннылар. Ол кэнниттэн бүтэн тахсыбыттарыгар, кырдьаҕас прапорщик, хас биирдиилэриттэн кээмэйдэрин ыйыта-ыйыта, сабыс-саҥа байыаннай таҥастары үллэрэн биэртэлээтэ. Уолаттар түргэн үлүгэрдик, бэйэлэригэр сөптөөх таҥаһы булан ылан, бастарыттан атахтарыгар диэри таҥна оҕустулар. Байыаннай таҥаһы таҥнан тас көрүҥнүүн, быһыылыын-таһаалыын уларыйа түстүлэр.

– Билигин «войсковой приемникка» тиийэн бараҥҥыт, хас биирдиигит хлорканан байыаннай чааскыт нүөмэрин, ааккытын-суолгутун бэргэһэҕитигэр, синиэлгитигэр, гимнастеркаҕыт ис өттүгэр суруйан бэлиэтиигит. Биир ый устата карантиҥҥа олороҕут, «эдэр байыас курсун» барыаххыт. Эһиги сулууспалыыр чааскыт радиотехническэй чаастарга киирсэллэр. Онон, радиотелеграфист, РЛС оператора, планшетист идэлэрин сулууспалыыр кэмҥитигэр баһылыахтааххыт. Полка штаба бу Урелики бөһүөлэгэр баар, байыаннай бирисээгини ылбыккыт кэннэ, байыаннай чаастарга сыһыаннаах туочукаларга эһигини тарҕатыахтара. Сорохторгут манна полкаҕа сулууспалыы хаалыаххыт… – прапорщик барыларыгар өйдөнөр гына быһааран биэрдэ.

Ол кэнниттэн сержаннар хамаандаларынан, стройдаан чиҥ-чиҥник хааман, спортсаалаҕа төнүннүлэр.

Дьэ, бу күнтэн ыла дьиҥнээх байыаннай олох саҕаланна. Киэһэ аайы сержаннар «Отбой» хамаанда биллэрдилэр эрэ, 45 сөкүүндэ иһигэр тас таҥаскын уһула охсоот, гимнастеркаҕын уонна бүрүүкэҕин бэрээдэктээн олоппоско уура охсон, суорҕан анныгар сылбырҕатык киирэҥҥин сытар буолуохтааххын. Биир эмэ киһи ити этиллибит бириэмэҕэ кыайан сыта охсубатаҕына, сержаннар хаттаан: «Подъем!» диэн хамаанда биэрэллэр. Хайыаххыный, хаттаан ойон туран таҥнан хачыгырыйаҕын уонна стройга бэйэҥ миэстэҕин буларга тиэтэйэҕин. Биир эмэ мөдөөт, бытаан киһи баар буоллаҕына, хастыыта эмэ оҥортороллор. Искэр ол кыаммат уолаттарга кыһыйан киҥиҥ-наарыҥ холлор даҕаны, хайыыр да кыах суох. Сороҕор иккис сылын сулууспалыыр сержаннар, соруйан кэһэтэ түһээри кыраны да сыыстахтарына, хос-хос оҥортороллор. Сарсыарда эрдэ «Подъем!» хамаанданан ойутан туруораат, үс биэрэстэлээх сиргэ баар аэропорка диэри сүүрдэллэрэ. Онтон төттөрү эмиэ үс биэрэстэни сүүрэн кэлиэххэ наада этэ. Үгүстэргэ, дьиэлэригэр көҥүл босхо сылдьыбыт дьоҥҥо, ыарахан киирсэ саппыкынан ити этиллибит сири сүүрэн кэлиэх диэтэххэ, наһаа чэпчэкитэ суоҕа өйдөнөрө. Күнүһүн плацка таһааран строевойунан хаамтараллар, чиэс биэрэргэ, уҥа-хаҥас хамсанарга үөрэтэллэр.