Сырдык курус - страница 4

– Ой, маама, мин хантан биһиги суруйааччыларбыт курдук суруйуохпунуй?

– Редколлегия солбуллубат чилиэнэҕин, хаһыаккыт редактораҕын дии. Оскуола олоҕун туһунан ыстатыйа бөҕөтүн суруйан кэллиҥ. Бэл диэтэр, «Бэлэм буолга» бэчээттэнэҕин. Бэйэни сэнэммэт баҕайыта. Дьокуускайга сөптөөх үөрэх суох буоллаҕына, соҕуруу баран көр.

– Хайдах эдьиийбиниин иккиэн соҕуруу үөрэниэхпитий? Эн хайдах кыра хамнаскар үөрэттэрээри гынаҕын? Суох, эйиэхэ ыарахан буолуо, маама. Саха сиригэр да үөрэнэн үчүгэй специалист буолуом дии саныыбын.

– СГУ-га куонкурус олус улахан дииллэр. Кытаатан бэлэмнэннэххэ эрэ табыллар, чыычаах.

Бу кэпсэтии кэнниттэн Татьяна Иннокентьевна элбэҕи эргитэ санаан уута кэлбэтэҕэ. Кини ханнык идэни таларын дьылҕата бэйэтэ быһаарбыт курдуга. Татыйыыс тоҕус сааһыгар ийэтэ сэлликтээн өлбүтэ. Ыарыы обургу күнтэн күн ийэтин ытарчалыы хам ылан иһэрин кыракый кыысчаан көрөрө. Оччолорго сэрии кэнниттэн сэллик улаханнык тарҕаммыт кэмэ этэ. Бөһүөлэк биэлсэрэ биирдэ эмит кэлэн барара. Кэлэн даҕаны диэн, эмтээн эрэрэ көстүбэт этэ. Сүр ыараханнык өрө тыынаат, баһын быһа илгистэн баран тахсан барара. Кыысчаан ол киһиэхэ абара да саныыра! Эмчит ааттаах эрээри, иэрийэ-иэрийэ сөтөллөн муҥнана сытар ийэтигэр тугунан да көмөлөспөт. Оччоҕо тоҕо кэлэрий! Кини хантан билээхтиэй, аҕыйах кылаас үөрэхтээх киһи аатыгар эрэ луохтуурун, сэлликтэн эмтиир ханнык даҕаны эмэ-томо суоҕун.

Кыысчаан ийэтэ ыараханнык тыынарын иһиллээн түүн аанньа да утуйбат этэ. Биир киэһэ ийэтэ эмискэ салгыны былдьаһан сүр куһаҕаннык хардьыгынаабытыгар, Татыйыыс сарылаабытынан ийэтигэр сүүрэн тиийбитэ.

– Тукаам, куттаныма… Эн улахан киһигин… Таайыҥ Ылдьааны баран ыҥыр… Түргэнник… – ийэтэ эрэйдээх иһиттэн нэһиилэ ыган таһаарбыта, кыыһын диэки ааттаһардыы көрөн баран хараҕын быһа симпитэ.

Татыйыыс, сонун сыыһын анньынаат, таһырдьаны былдьаспыта. Таайа аах бөһүөлэк биир баһыгар олороллор. Күһүҥҥү ытыс таһынар хараҥаҕа бадарааны, чалбаҕы чомполоон, үлтү сытыйан хаалбыт этэрбэһин нэһиилэ соһон, таайын ааҕы тыын быһаҕаһынан аҕылаан, сап-салҕалас буолбут оҕо булбута. Дьиэҕэ баар дьон кыысчааны көрөн туох буолбутун тута өйдөөбүттэрэ, саҥата суох хомунан барбыттара.

– Оҕо эрэйдээх манна хааллын, сылайан аҥаара эрэ хаалбыт… – Ылдьаа дьаһайбыта.

– Суох-суох, мин ийэбэр барыам… Ыый-ый… – кыыс, аан тутааҕыттан кытаанахтык тутуһан туран, ытаан бөтүөхтээбитэ. Ылдьаа сэниэтэ эстэн нэһиилэ турар кыыһы көтөҕөн ылан быыс кэннигэр турар улахан ороҥҥо этэрбэһин, сонун устан сытыаран баран, куобах түүтэ суорҕанынан сабан кэбиспитэ. Татыйыыс бэрт өр ытаан сыҥсыйан баран, сылаата таайан, нухарыйан хаалбыта.

Ол түүн ийэтин сырдык тыына быстыбыта. Кыыс ийэтин тиһэх чааһыгар аттыгар буолбатаҕыттан туохтааҕар даҕаны кэмсинэр. Орто дойдуга баар-суох чугас, күндү киһитэ хараҥа дьиэҕэ суос-соҕотоҕун сытан аны хаһан даҕаны төннүбэт дойдутугар барбытын санаатаҕына, билигин даҕаны көмүскэтин уутун кыатаммат.

Тулаайах хаалбыт кыыс маҥнай утаа таайын аахха олорбута. Бэйэлэрэ да элбэх оҕолоох, инчэҕэй тирбэҕэ быстыбатынан олорор ыал сотору кыыһы оройуон киинигэр интернакка туттарбыттара. Сэрии тулаайахтара биир дьиэ кэргэн буолан, эйэ-дэмнээхтик, баардарынан-суохтарынан тэбис-тэҥҥэ үллэстэн олорбуттара.

Татыйыыс ийэтэ өлөр ыарыыттан охтуоҕуттан эмчит буолар санааҕа кэлбитэ. Ийэтэ барахсан, холкуос биир бастыҥ ыанньыксыта, хара сарсыардаттан им сүтүүтүгэр диэри үлэлии сылдьыбыт эдэр дьахтар, сэллик буулаан, аҕыйах ыйынан ууллубута. Арай, кинилэр дэриэбинэлэригэр үөрэхтээх эмчит баара эбитэ буоллар, баалаппакка тута эмтээн, кыайбатаҕына киин сиргэ ыыттаран, ийэтин быыһыахтаах этэ. Кыыс ону бигэтик билэрэ. Ахсыс кылаас кэнниттэн кини Дьокуускайы булбута. Алта күннээх түүн устата борохуотунан устан киин куоракка кэлэн, фельдшерскэй-сестринскэй училищеҕа үөрэнэ киирбитэ. Үөрэҕин ситиһиилээхтик бүтэрбитэ, учууталлара салгыы үрдүк үөрэххэ үөрэн диэн элбэхтик сүбэлээн көрбүттэрэ даҕаны, кыыс үлэһит буола охсор санаалаах дойдутугар төннүбүтэ.