730 KUN - страница 5

Gardez Paktiya viloyatining ma’muriy markazi bo‘lib, uch tarafdan purviqor tog‘lar bilan o‘ralgan, faqat g‘arb tomon pasttekislikdan iborat. Shaharning janubi- sharqiy tarafidagi tog‘ning bir qismi alohida bo‘lib, shunaqangi ajoyib joylashgandiki, u xuddi askarlar pilotkasiga o‘xshardi, nomini ham shundan kelib chiqib “pilotka tog‘i” deb atardik (Pilotka – to‘nkarilgan qayiqni eslatuvchi harbiy bosh kiyimi). U strategik jihatdan atrofni kuzatishda qulayligi uchun ham u yerda bitta vzvod joylashtirilgandi. Uzoqligi besh-olti kilometrlar bo‘lgan bu “nuqta”mizga har oyda bir-ikki marotaba vertolyot bilan askarlar o‘rin almashtirib kelinardi.

Shaharning shimol tomonidagi tog‘ sari yo‘nalgan, dovondan pastga tushgach, to‘g‘ri Kobulga boradigan bir yuz yigirma chaqirimlik , qachonlardir asfaltlangan yo‘l haqida keyinroq to‘xtalib o‘taman. Janub tarafga yo‘nalgan yo‘l janubiy dovonga borib tutashgan. Dovon esa, toki Jadran qabilasi yopib olgunga qadar, Xost okrugi bilan bog‘lab turardi.

 Borganimizdan so‘ng uch-to‘rt haftalar o‘tgach, batareya komandiri kapitan Balushkin, bizni kazarmadagi stol-stullar joylashtirilgan, hammamiz “lenkomnata” deb ataydigan xonaga yig‘ib, burgutqarash nigohi bilan har birimizni birma bir “rentgen nuridan o‘tkazgancha” so‘z boshladi:

– Xo‘p, yigitlar, tez kunlarda “Vardak” amaliyotiga chiqamiz, kimlar borishini esa faqat men hal qilaman, -deyishi bilan ko‘pchilik askarlar qo‘l ko‘tarishib“men boraman, men boraman” deb chug‘urlashib qolishdi.

Mening       xayolimda esa hali ham avvalgi qo‘rquv bor: “ Nima bo‘lgan bularga, urushga ham shunchalik qo‘rqmasdan “men boraman” deyishadimi?”

O‘sha paytda ko‘nglimdagi ko‘zlarimda aks etgandir, balki, bilmadim.

Bir muddat jimlikdan so‘ng Balushkin davom etdi:

–Bu gal aloqachi yoshlardan Azizov, Stepanyuk va Ivanovlar borishadi. Kim nimaga qodirligini bilib olaylikchi, a, nima dedinglar? Vzvodlardan kim borishini esa vzvod komandirlari hal qilsin, – deya gapni qisqa qilib chiqib ketdi.

Men, amaliyotga qachon jo‘nashimiz mumkinligini surishtira boshlab, shuni angladimki, uning qachon boshlanishi harbiy sir hisoblanarkan, hamma tayyorgarlik ko‘rib qo‘yishi, bitta buyruq bilan o‘ziga biriktirilgan mashinalarga chiqishi lozim ekan.

Tayyorgarlikni o‘zimcha boshlab yubordim. “Ryukzak desantnika” yoki qisqa qilib “RD” deb ataladigan yo‘l xaltaga kerakli narsalarni yig‘a boshladim: o‘q- dori, granatalar, uch kunlik oziq-ovqat, dori-darmon, sovun-sochiq kabi narsalarning o‘zini joylashtirish uchun bitta emas ikkita RD ham kamlik qilardi. Bulardan tashqari o‘n besh kilolar yuk bosadigan radiostansiya, avtomat, o‘q o‘tkazmaydigan bronejelet hamda ichiga kirib uxlashga mo‘ljallangan xalta (спалный мещок) ham bor edi.

Ularning hammasini joylash, qaysi biridan qancha miqdorda olishni bilish ham tajriba, mahorat talab qilar ekan.

“Ded”larning biridan istihola bilan maslahat so‘radim:

–Kak delat? Chto vzyat?

U juda og‘ir-bosiq, ko‘p janglarni ko‘rganligidan bo‘lsa kerak, ko‘zlari juda ziyrak boqardi.

–Sen, ukajon, ko‘proq oziq-ovqat olgin, -dedi u men yig‘ib qo‘ygan o‘q-dorilarni bir chetga surib qo‘yar ekan, davom etdi:

–Avtomating magazinlarining o‘zida to‘qsonta patron bor, so‘rashtirib lifchik4 topib olsang unga ham uch-to‘rtta o‘qdon o‘qi bilan sig‘adi. Zahiraga yana yuz-ikki yuz dona patron va granatalardan uch-to‘rtta ol, yetadi, chunki o‘q-dorini senga yetkazishadi, o‘ylama, lekin oziq-ovqat masalasi qiyin. (Ammo keyinchalik o‘q-dori yetkazib berish imkoni topilmay qoladigan vaziyatlarga ham tushib qolish mumkinligiga guvoh bo‘ldim.)