Шаҳар муҳитида инновацион биноларни шакллантириш асослари. Ўқув қўлланма - страница 11
Қурилиш дарҳол муваффақиятли бўлди. Кўргазма ўтказилган олти ой давомида ноёб объектни кўриш учун 2 миллиондан ортиқ ташриф буюрган. Эйфел минорасининг дизайни жуда ўзига хосдир. У 3 та пирамидадан иборат яхлит тизимдан иборат. Пастки қават пирамида (пойда ҳар бир томони 129,3 м), 4 та устундан ташкил топган, 57,63 м баландликда камарли тоноз билан туташган; миноранинг биринчи платформаси тонозга таянади. Платформа квадрат (65 м). Ушбу платформада иккинчи пирамида-минора кўтарилади, шунингдек, тоноз билан боғланган 4 та устундан ташкил топган, унинг устида (115,73 м баландликда) иккинчи платформа (квадрат, 35 м) жойлашган. Иккинчи платформада кўтарилган тўртта устун пирамидал тарзда яқинлашиб, улкан пирамидал устунни (190 м) ҳосил қилади, учинчи квадрат шаклидаги платформани (16,5 м) кўтаради (276,13 м баландликда); устига гумбазли маёқ кўтарилиб, унинг устида 300 м баландликда платформа (диаметри 1,4 м) жойлашган. Минорага зинапоялар (1792 қадам) ва лифтлар олиб боради. Биринчи платформада ресторан заллари қурилган; иккинчисида – гидравлик юк кўтариш машинаси (лифт) ва шиша галереядаги ресторан учун машина мойи бўлган резервуарлар. Учинчи платформада астрономик ва метеорологик обсерваториялар ва физика кабинети жойлашган. Маёқнинг ёруғлиги 10 км масофада кўриниб турарди. Улкан темир минора деярли шамолдан азият чекмайди. Ҳатто Париждаги энг кучли шамол ҳам (тахминан 180 км/соат) минора тепасини атиги 12 см га бурди, қуёш унга кўпроқ таъсир қилади. Қуёшга қараган томони иссиқдан кенгайиб, тепа томони ён томонга 18 см оғиб кетади. Минора қурилганидан 20 йил ўтгач, шартномага кўра, уни бузиш режалаштирилган эди, аммо минора радио орқали сақланиб қолди. унга ўрнатилган антенналар – бу радиони жорий қилиш даври эди. Қайд этиш жоизки, у 41 йил давомида дунёдаги энг баланд ёдгорлик бўлган. Энди баландлиги 324 м (ўсиш чўққига ўрнатилган кўплаб антенналар туфайли содир бўлди). 1991 йилдан бошлаб Эйфел минораси ЮНЕСКОнинг Бутунжаҳон мероси рўйхатига киритилган.
Эйфел минораси Францияда Нотр-Дамдан кейин иккинчи энг кўп ташриф буюрилган ва энг кўп суратга олинган ёдгорликдир. Бу, албатта, XIX асрнинг инновацион объектидир.
Эйфел минораси Франция
Эйфел минораси Франция
Минора очиқ конструкциянинг ифодали пластиклиги, силуэтнинг тезкорлиги билан ҳайратда қолдиради, аммо унинг гўзаллиги классик архитектура шаклларининг мажозий ифодасидан узоқдир. Aрхитектура ва дизайн тарихчилари ва назариётчилари одатда 19-асрнинг иккита дастур биносини солиштирадилар:
1851 йилда Лондондаги Бутунжаҳон кўргазмасининг «Кристал саройи» ва 1889 йилда Париждаги кўргазманинг Эйфел минораси инновацион объектлар сифатида кўриб чиқилди.
Шуни таъкидлаш керакки, тарихий инновацион меъморий объектлар – бу индивидуал бадиий тасвирга эга, ноанъанавий тузилма тизимига эга бўлган бино ва иншоотлар, уларнинг яратилиши маълум бир даврнинг ижтимоий-маданий эҳтиёжлари билан боғлиқ.
Бобил боғлари, Aфина акрополиси, Колизей, Нотр-Дамнинг готика ибодатхонаси саноатдан олдинги ривожланиш даврининг тарихий инновацион объектлари деб ҳисобланиши керак.
Бобил боғлари сунъий майдончада рекреацион функция яратилган ноёб объектдир. Aфина акрополи инновацион архитектура ва шаҳарсозлик ансамбли сифатида жамоат бинолари тизими, шу жумладан тартиб тизими ва юқори эстетик эффектни таъминлайди.
Бу бадиий ва режалаштириш бирлигига эга бўлган ва фазовий жиҳатдан бир-бири билан ўзаро таъсир қилувчи бир қатор меъморий иншоотларнинг тўпламидир. Рим Колизейи – бу амфитеатр ва архитектура муҳити элементларини ўзгартириш ва театрлаштириш усулларига эга бўлган улкан ажойиб жамоат биноси. готика ибодатхонаси Нотр Дам динамик ҳажмли ва ноанъанавий тош рамка тизимидан фойдаланган ҳолда муқаддас объект эди. Кристал сарой ва Эйфел минорасини саноат инқилоблари даврининг тарихий инновацион объектлари деб ҳисоблаш керак.