– Французскайы үөрэппэккэ сылдьан, хайдах киирээри гынаҕын?
– Үрдүкү куурус устудьуоннара недобор буоллаҕына кыра бааллаахтаары ылааччылар диэбиттэрэ. Биэс сылы быһа французскайы үөрэтиэм буоллаҕа дии! – Лера куолутунан тугу да дириҥэтэ сатаабат. – Көрсүбүччэ, хата, киинэҕэ барабыт дуо?
– Маҥнай ийэбиттэн көҥүллэтиэхпин наада. Биһиги дьоммут мантан чугас олороллор, баран кэлиэх.
– Маамаҕын кытта кэлбитиҥ мэһэйдээх баҕайы буолсу дии, онтон атын куоракка көҥүл көччүйэ сылдьыа этибит, – Лера тэрбэччи кырааскаламмыт киэҥ харахтарынан дьүөгэтин диэки элбэҕи этэрдии көрөн кэбистэ.
Аайа хоско киирбитэ, ийэтэ иистэнэ олорор эбит. Бэйэтин сонуттан Аайаҕа кыһыҥҥы сону тигэ сылдьар. Татьяна Иннокентьевна кыыһа докумуонун филфакка биэрбитин истэн улаханнык соһуйбата.
– Сүрэҕиҥ сытар үөрэҕэ эрэ буоллун. Үөрэх эрэ диэн киирэн баран кэлин эрэйдэнэ сылдьыахтааҕар, эрдэ быһаарыммытыҥ ордук. Чыычаах, киһи олоҕун үлэҕэ аныыр. Биирдэ бэриллэр олоххо сөбүлээбэт үлэҕэ аат эрэ харата, хамнас эрэ аахсыахха диэн сылдьартан ордук куһаҕан туох баар буолуой.
– Маама, эн наһаа да өйдөөххүн, барыны-бары билэҕин. Миигин олус да өйдүүгүн! – диэн баран кыыс ийэтин кууһан ылла. – Биһиги билигин Лералыын киинэҕэ бараары гынабыт. Көҥүллүүгүн?
– Барыҥ, ол гынан баран сөпкө кэлээр, – кыыһа, ситэ истибэккэ, ааны сабан тилир гыннарда.
Татьяна Иннокентьевна, дьиҥэр, сонуннаах этэ, кыыһын кытта сүбэлэһиэх буолбута. Бүгүн сарсыарда төлөпүөнүнэн Семен Павловиһы кытта кэпсэппитэ. Таайдара куоракка дьиэни ылар хайдах курдук ыараханын, буолаары буолан олох даҕаны кыаллыбатын эппитэ. Арай, кэргэниҥ Николай хомсомуолга бииргэ үлэлээбит доҕоро партия обкомун тутаах үлэһитэ буолан олорор, киниэхэ киирэ сырыт диэн сүбэлээбитэ. Саас эппит «Птицефабрикатын» дьыалата табыллыбатах. Ол тутулла турар дьиэлэрин хас биирдии квадратнай миэтэрэтин туһугар киирсии кытаанаҕа үһү, саҥа үлэҕэ киирбит киһини чугаһаппаттара биллэр.
– Арай аныгы пятилеткаҕа өссө биир дьиэ тутуллуохтаах. Ол гынан баран онно даҕаны кирдээх, сыттаахсымардаах оробуочай үлэһит эрэ буоллаххына тиксэриҥ буолуо. Эн ол үлэҕэ таах доруобуйаҕын сүтэриэҥ. Чэ, онон уһаппакка-кэҥэппэккэ Коляҥ табаарыһыгар приемҥа киирэ сырыт, – куоракка салайар үлэҕэ сылдьар киһи сүбэтэ ити курдук буолбута.
Татьяна Иннокентьевна кэргэнин санаан ыараханнык үөһэ тыынна. Баар-суох доҕоро кылгас да кэмҥэ кэлэн барда. Үтүө киһини таҥара орто дойдуга уһаппат дииллэрэ оруннаах курдук. Киһи киэнэ кэрэмэһэ маннык буолуохтаах диэн холобурга ананан кэлэн бардаҕа дуу. Ол гынан баран Татьяна дьылҕатыгар Коля курдук үтүө киһини кытта көрүһүннэрбитигэр махтанар. Доҕорун кытта билсибит күнүн күн бэҕэһээҥҥи курдук өйдүүр.
Кинилэр биир кэмҥэ устудьуоннаабыттара. Коля, педагогическай институкка үөрэнэ сылдьан, табаарыһыгар хотуттан посылка ыыппыттарын ыларыгар аргыс буолан медиктэр олорор уопсай дьиэлэригэр кэлсибитэ. Табаарыһа Миша биир дойдулаах кыыһын көрсөн, сэһэннэрэ-сэппэннэрэ ыраатан, уолаттар устунан киэһээҥҥи аһылыкка хаалар буолбуттара. Күө-дьаа буолан чэйдээри олордохторуна, маҥан түү былааттаах, харанан чоҕулуччу көрбүт, хойуу хара хаастаах, сырдык сэбэрэлээх кыыс киирэн кэлбитэ.
– Танюша, хайа, тоҥнуҥ ахан дуу? Кэл, аһылыгым бэлэм. Бу мин биир дойдулааҕым Миша уонна кини табаарыһа Коля. Миша посылкатын ыла кэлбит, – Орто Халыматтан сылдьар Люба, ыллаан эрэр курдук саҥаран, айаҕа хам буолбат.
