– Оҕом эрэйдээх. Наһаа да аҕынным.
Сити баар, санаатынан собуоттаата быһыылаах.
– Киһи, дьиҥэр, оҕо туһугар олорор.
Ити дьахтарга ыарыылаахтык иһиллиэ диэн өйдүүр аат суох. Анна Афанасьевна да оҕолонуон баҕарбатах үһү дуо. Өскө өйө бааллыбатаҕа буоллар, кини инньэ сүүрбэччэлээх кыыстаах дуу, уоллаах дуу буолуо этэ. Сүүрбэччэлээх… Төлкөлөөх саас кэннинээҕи саас. Үөмэн кэлбит үчүгэйи үргүттэҕэ ити. Дьахтар иһигэр эмиэ туох эрэ иитиллэн барда.
Баҕар, бу албын буолаарай? Хайдахтаах да бэйэлээх хатыламмат, хаһан эрэ буолбут хат эргийбэт. Ол да иһин өйүн сынньан тахсар. Урукку Аанчык болтойдо да бүтүүкэтэ. Уол иннин син ылан тэйэрэ. Төһө да сонумсаҕын иһин, иҥнэн сылдьымалаабыта. Кыыс быһа хантаарыҥнаан, улахан саҕа буолбута буолан уолун оонньоторо, онтунан бэйэтигэр тардара. Ылларбытын эрдэ биллэрбэтэҕэ буоллар, баҕар, син туох эмэ тахсыа эбитэ буолуо. Эр киһиэхэ сонор наада. Бэйэтэ эрэйинэн бултаан булбутун, сэриилээн бас билбитин ордорорун оҕото сыттаҕа. Аара сытары хомуйбутун ахсааҥҥа да ылбат ини.
– Эн олох уларыйбатаххын ээ.
Ити сүүрбэччэ сыл тухары кэнсиэрбэлэнэн сылдьыбыккын диирин быһыыта дуу? Кини курдук дьүһүн кубулуйа оонньооботоҕо, ким да кинини эллээн эрэйдэммэтэҕэ.
– Аанчык, эн миэхэ итэҕэйбэккин быһыылаах. Өйдүүгүн, эйигин хаһан да умнуом суоҕа диэбиппин?
Сүүрбэ сыл буола-буола санаан кэлэринэн өҥнөн эрдэҕэ. Итэҕэйиэн баҕарар да, кэһэйбитэ бэрт.
– Ол да буоллар, мин Болуодьаны наһаа үчүгэйдик саныыбын. Бириэмэ аастаҕын аайы, соччото суоҕа сотуллан иһэринэн маладьыас.
Иһэ-таһа такайыы Айыыда уонна, утуйа да сытан, учуутал Аида Николаевна атыннара биир-биир арыллан истэҕэ үһү. Уонна хайа сирэйинэн Маайканы «куруустуур»?
Сирдьит диэбиппит, киһибит остуоруйа сорҕото эбит дии. Туманы убата түһүөххэ дуу. Айыыдаҥ билигин да бэрт. Быһа мылталлан сүүрбэтин эрэ ааспыт кыыс оҕо дуу диэн киирэн биэриэххэ сөп. Көбүс-көнө, отой укааска курдук. Миралар, маайалар ыра сатаан эҥин-дьүһүн буолаллар, олохторун бүппэт муҥҥа-эрэйгэ кубулуталлар. Оттон ити Айыыда курдуктарга үчүгэйэ дьикти. Эҥин салоннары кэрийбэттэр, дьиктиттэн дьиктини, кэхтибэт кэрэни эрэннэрэр кириэмнэри хомуһан ороскуотурбаттар, сөҕөн, ордугу-хоһу аһаабыттара да иҥпэт. Таһаа диэтэххэ таһаа, быһыы диэтэххэ быһыы – барыта-бары сөрү-сөп. Майгыбыт да мааныта, санаабыт да сайаҕаһа. Таах да майгыта тимир-тамыр соҕус. Кырааската да суох кыраһыабай хараҕынан кытаанахтык көрөн кэбиһиэ да бүтүүкэтэ. Учуутал буо, учуутал, – Маайка утарыта. Ол да буоллар, син тапсаллар. Айыыдаҕа – ойоҕос дьүөгэ, дьүөгэтин атын дьүөгэлэрин соччо билэттээбэт. Ити Мираны, холобур, бүгүн саҥа көрдө.
– Мин эйигин хаһан да умнуом суоҕа диэбиттээҕэ… – Айыыда атын кэм иһиттэн тахсыан баҕарбат быһыылаах.
– Эйиэхэ эмиэ дуо?
Ити Мира алҕас ыһыгынна быһыылаах.
– ? – Айыыда хараҕа төгүрүйэн хаалла.
Хайдах?! Кини эмиэ?! Уонна дьүөгэлэнэн абыран. Хас сыл бииргэлэстилэр, ол тухары бэйэ-бэйэлэрин үөрэтиһэн, кэпсэтэр тиэмэлэрэ да кэмчитийбит курдуга. Уруккута син мээнэ Мира, киһи киһитэ Мира, онтон дьиэ иһинээҕи Мира уонна Болуодьа. Эс, алҕас ини.
– Оттон… оннук буолан хаалбыта, – уонна дьүөгэтин сирэйин таба көрбөт үлүгэрэ.
– Ол да иһин… кини киһи хайаан уларыйыай…
Айыыда нэһиилэ туттунна быһыылаах. Учууталын туһунан бу да түгэҥҥэ умнубата тоҕо бэрдэй.
– Болуодьа дьыбаана буолбаккаҕын. Эрдээх ааттаах уонна. Киһи эрин иирдибитиҥ буоллаҕай, быраҕыллыбыты хомуйдаҕыҥ, – үрүт-үөһэ кут да кут.
