Булган бит шундый заманалар: безнңе татар ир-атларын түбәтәйсез күз алдына да китерә алмаганнар. Түбәтәй чигә һәм тегә белгән кеше алтын куллы оста саналган. Нәфис зәвыгы, күңел нуры, җитез кулларының осталыгы әнә ничек гөл итеп куйган дөньяны!
Мәгълүм булганча, түбәтәй ислам динен тотучы төрки телле халыкларда ирләрнең төп баш киеме булып тора. Элекке заманда ул казан татарларында кңи кулланылышта булган. Түбәтәйнен килеп чыгышы билгеле үгтел, хәлбуки ул, күрәсең, Идел һәм Урал буйларына ислам дине белән бергә үтеп кергәндер.
Татар ир-егетләренең милли кием ансамбленә түбәтәйдән кала, озын ирләр күлмәге, камзул, билбау, читекләр керә. Татар халкының оригиналь киеме-камзул. Ирләр камзулы карарак төсле тукымадан теккәннәр. Ирләр аны өйдә кигәннәр. Татар халкында кәвеш, ката, башмак дип аталган аяк киемнәре киң таралган була. Озын кунычлы тире читекләр юфть, сахтиян һәм хромнан тегелә торган була. Хатынкызлар кыскарак, иәркл озынрак читек кигәннәр. Бер тондагы читекләр төрки халыкларның күбесенә хас характерлы аяк киеме булса, мозаикалы чигеләгн читекләр татар милли киеменең этник спецификасын чагылдырган.
Казан халкының милли киемнәре дип без Казан һәм Казан тирәсе татарларының кием үрнәкләрен әйтәбез.Төрле якларда аерым үзенчәлекләре булса да, аларны берләштергән гомуми формалар бар. Ерак төбәкләрдәге төркемнәрдә үзенчәлекләр аеруча ачык чагыла. Чөнки иҗтимагый һәм мәдәни үсеше алга киткән төп группаларга караганда, аларда борынгыдан киәлнг кайбер сыйфатлар озаграк сакланган. Мәсәлән, кулдан тукылган киндер, борынгы баш киемнәре, бизәнү әйберләре.
Татар осталары камиллек, әнфислек, затлылык, зәвыклылык үрнәге булырлык бик үпк татар милли киемнәрен иҗат итеп калдырган. Татар халкының борынгы милли киеме-чын мәгънәсендә халкыбызның күңел көзгесе.
Гасырлар үтү белән, татар халкының киенү рәвеше зур үзгәрешләр кичергән һәм менә без, яңадан үткәннәргә кайтабыз.
Үткәннәребезне онытмыйча, якты киәлчәккә омтылыйк! Үзебезнең борынгыдан килгән гореф-гадәтләрне саклап калырга тырышыйк!
Набиева Илюза Тауфиковна, ученица МОУ «Карадуванская СОШ» Балтасинского муниципального района РТ,
Даутова Гульсария Махмутовна, руководитель
Выбор проблемы и ее обоснование:
Я очень люблю уроки технологии. Особенно мне нравятся уроки кройки и шитья. В этом году в нашей школе была введена единая школьная форма, что избавило учащихся от ношения разнообразной одежды, юбок различной длины, слишком сильно открытых блузок, футболок.
Школа – это общеобразовательное учреждение, в ней мы наряду с получением образования, получаем воспитание и учимся расти культурными гражданами.
Исходя из сказанного, наша школа решила сшить классическую форму сама. За лето для каждой девочки было сшито темно-синее платье, черный и белый фартуки.
Форма должна быть прежде всего удобной. Кроме того, она должна быть красивой. И еще обязательное требование, она должна быть в различных вариантах, а не так, как это было в советские времена. На девочке коричневое платье, черный фартук на каждый день и белый на праздник. Современным ученицам предстоит каждую неделю менять белое шитье на воротнике и на рукавах.
Краткая формулировка задачи:
Разработать и изготовить школьную форму для ученицы первого класса. Предполагаемая форма должна быть в классическом стиле, гармонично сочетаться с фартуком, красиво смотреться на ученице, удобной для повседневной носки и для выполнение гигиенических требований, иметь карман с притачной мешковиной для носового платка.
