Ол яде Кара денъиздинъ бойына, яде Каспий бетке кеткен деп ойланады Муслимхан. Муслимхан алгасавлы юриси мен атасына, Карамурзайга, келеди. Хабарын айтып, йол шыкпага аьзирленеди.
– «Сак бол, кызым! Йолынъ узак. Бар акылынъды, сулыплыгынъды салып, сол бебенъди таппага мырат эткеннен сонъ, йолынъ ашылсын!» – деп кызынынъ артпагына йол азыгын салып Рамазан оны озгарады. Йол шыгаяктан алдын акыллы кыз-бала атасына бир маслагатлар береди.
Онынъ маьнеси булай болыпты: эгер эр бала табыла калса, Рамазан сол улын алып, тап дуныядынъ шетине дейим етип ясырынмага керек. Неге десенъ, онынъ анасынынъ кардашы Мусса койып калмаяк. Оннан сонъ бир алып кашсалар таптыраяк тувыллар деген ойды атасына айтып озады Муслимхан. Сол ерде бир абыт алдыга этип, бир абыт артка этип Муслимхан атасынынъ коьзине карап: «Дада, улынъды суьйетаган болсанъ, мен оны тапканша сен оьзинъе бир косак тап. Балага ана йылувы керек», – дейди атасына кызалак. Суьйтип, Муслимхан уьйкен йолга шыгады. Ол басында кайсы яка карап бараягын да оьзи де билмейди, бас деп Азербайджаннынъ бас каласына барайыма яде, Каспий бойындагы авыллардан излестирейиме экен деп ойланады.
Йол бойы Муслимхан ойга коьмилип барады. Кыз аьр бир йол косылыскан, айырылыскан ерлерде эринмей сорастырып барады йолавшылардан. Олардынъ айтувларына коьре, Муслимханга Баку каласына дейим бармага керек болады. Бир юмадан баьленше атларды авыстырып, ол Баку каласына етеди. Мунда да акыллы кызалакка, кайдай да бир ойларга келеди. Эгер атлы бала ман сосы ерге дейим еткен болса, ол кайда барар экен деп. Эм ол ойынынъ бавын табады. Калада аьдем ат пан коьп юрип болмас. Соннан себеп атлыга тек каладан шыгып, кайсы авылларга болса да бармага керек болаяк. Сол ой ман Муслимхан баьленше йолларды аьдемлерден сорап тергейди.
Сонъында ол Евлах деген калага йол алады. Евлах каласынынъ бойында орынласкан авыллардан излестируьвлерин бардыраягын ойланады Муслимхан. Кыз коьп заман айланады экен бу районнынъ ишинде бебесининъ акында бир хабар да билмей. Ама ол мундагы кызлар ман да танысады, коьп туьрли амалламаларда да болады. Кайтип болса да баьленше туьрли уьйлерди авыстырады. Бала акында бир сес ама эситилмей болмас деп оьз уьмитин уьзбейди кызалак. Бир куьнлердинъ бирисинде, Муслимхан кызлар ман бир той карамага бараяк болып соьйлеседи. Не болса да, бу ерде заман еткенде, онынъ янъы таныскан азербайджан кыймасы келмей калады. Не болды экен деп ол онынъ капы авызына барганда, кызалак мени уьйде ялгыз бала ман калдырганлар деп билдиреди. Уьйге кирип караса, бала бу таза юзли кыздынъ аьелиндегилерге усамайды. Муслимханнынъ юреги шекленеди. Бала ман азербайджан тилинде соьйлепте карайды. Бала сол кадер заманнынъ ишинде тап-таза соьйлепте уьйренген экен.
Ама Муслимхан азербайджан кыймасы Шахлага калай болса да тойга барайык деп тилейди. Бала еткен бала, не зат болаяк оны ман дейди. Йолда Муслимхан кыймасыннан хабар эситеди. Сол балады атасынынъ алыстан келген йолдасы карамага аькелгени акында. Соны эситкен Муслимханнынъ коьзлери йол коьрмей, кулаклары соьз эситпей баслайдылар. Тек баладынъ акында ойланады. Йол бойы кайтип сосы кыймасыннан айырылаягы акында ойланады. Кыз калай болса да, кыймасын тойга озгарып, оны алдап-сылдап оьзи арт кайтып баягы уьйге келеди. Азбарга келип баладынъ боьлмесине ювырып киреди де:
– «Сен меннен коркпа. Меним сеннен сораягым бар», – дейди ол балага. Ол да сора деп коьзлерин батлатып карайды Муслимханга. Мен сеннен оьз тилимде сорайым дейди де баладан шеркешше сорайды: «Меним атым, Муслимхан. Сен меним айтканымды анъладынъ ма?», – дейди.
