Архитектуравий лойиҳалашнинг ижтимоий асослари - страница 5

Бироқ, ҳар қандай тадқиқот ёндашуви социологияни бошқа ижтимоий фанлардан ажратиб турадиган жамиятга бўлган алоҳида қарашни очиб беради. Унинг ўзига хос хусусияти шундаки, социологияда жамият ижтимоий жамоаларнинг тартибли тизими сифатида қаралади ва индивидуал шахс индивидуал ҳаракатни ижтимоий гуруҳлар ўртасидаги муносабатлар фонида ўрганади, шунинг учун мустақил эмас, балки гуруҳ вакили сифатида намоён бўлади, маълум бир гуруҳ чегаралари, бошқа ижтимоий гуруҳларга нисбатан муайян гуруҳ позициясини ифодалайди, яъни муайян ижтимоий чекловлар доирасида амалга оширилади – тизимли, маданий, меъёрий ва бошқалар. – ва бу маънода ижтимоий ижтимоий гуруҳ ва ижтимоий тузилиш, ижтимоий ҳаракат ва ижтимоий ўзаро таъсир, ижтимоий табақаланиш ва ижтимоий мақом. Қолаверса, жамият қанчалик мураккаб бўлса, индивидуал хулқ -атвор қанчалик тартибли ва уюшган бўлса, бу тартиблилик ва уюшишнинг механизмлари шунчалик мураккаб бўлади. Социология социологияда ижтимоий тартиб деб аталадиган тартиблилик ва уюшиш тизими қандай (қандай) ижтимоий амалиёт жараёнида шаклланади ва такрорланади, у қандай қилиб ижтимоий меъёрлар ва ижтимоий роллар тизимида ўрнатилади ва шахслар томонидан ассимиляция қилинади социализация жараёнида. Шундай қилиб, индивидуал хулқ -атвор ижтимоий характерга эга бўлади ва оқилона башорат қилинади.

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Ижтимоий структуралар ва жараёнлар

Бу социология томонидан илмий фан сифатида ўрганиладиган ижтимоий воқеликнинг объективлиги, объектив ижтимоий қонунларнинг мавжудлигидан далолат берувчи, одамларнинг хулқ -атворининг ижтимоий типиклиги ва такрорланиши, барқарор ижтимоий алоқалар ва муносабатларнинг мавжудлиги.

Социология мустақил илмий фан сифатида нисбатан яқинда пайдо бўлди. Социологиянинг келиб чиқишини антик ҳаёт фалсафасида топиш мумкин, у ижтимоий ҳаёт тартибини аниқлашга ҳаракат қилган, ҳамма одамларга бахт ва ҳукмдорлар кучини беришга қодир.

Aнтик давр, Ўрта асрлар, Уйғониш даври, маърифатпарварлик жамият тузилиши ва ундаги одамнинг ўрни, уларнинг ижтимоий ривожланиш схемаларини ўз назарий моделларини таклиф қилди. Бироқ, социологиянинг замонавий кўринишида пайдо бўлиши замонавий табиатшуносликка хос бўлган янги турдаги илмий характер йўналиши билан боғлиқ эди.

Унинг келиб чиқиши 30 -йилларда О. Конт номи билан боғлиқ. 19 -аср «социология» атамасини жамиятнинг тубдан янги фанини белгилаш учун таклиф қилди, у ҳали яратилиши керак эди. Ўзининг машҳур фан таснифида Конт социологияни табиий фанлар билан бир қаторга қўйди, уни фанларнинг тизимининг тугалланиши, барча фанларнинг «чўққиси» деб билди. Бу янги фан, Контнинг фикрича, жамиятнинг олдинги фанларидан фарқ қилиши керак эди. Биринчидан, у табиатшунослик турига асосланган бўлиши керак ва спекулятив, спекулятив фалсафадан фарқли ўлароқ, аниқ, «ижобий», умуман, тўғри маълумот беради, жамиятнинг ривожланиши ва ривожланишининг ўзгармас қонунларини кашф этади. Ньютон қонунлари. Иккинчидан, инсоннинг табиат устидан ҳукмронлигини таъминлайдиган табиий фанлар сингари, бу инсоннинг жамият устидан ҳукмронлигини таъминлаши керак. Ушбу услубий позиция позитивизм деб номланди ва ўнлаб йиллар давомида социологияда етакчи ўринни эгаллаб, классик табиатшуносликда илмийлик идеалини топди.