Эр киһи уонна дьахтар - страница 43
Чэ, хата, барыта этэҥҥэ быһаарыллар суолга киирдэ. Хааман иһэн, кыыс бэйэтэ бэйэтиниин кэпсэтэ испитэ:
– Таҥара баар эбит, оҕом эрэйдээҕи, хата, үчүгэй дьон, бэйэм доҕотторум ылар буоллулар…
11
Ханна эрэ Хатыҥ Үрэххэ бүкпүт коттедж ат эккирэтэр киэҥ куукунатыгар олорон, Дина ону-маны эргитэ саныыр кэмигэр, Бэргэннээх, ыалга кыбыстан аанньа аһаабатах дьон, иккиэйэҕин эрэ арыычча батар куукуналарын дуомугар сылбархай чэйинэн дьулурутан арыылаах килиэби мэлии саахардаан сиэтилэр. Онтон Бэргэн соҕотох киэҥ хосторугар – саалаҕа киирэн, остуолга олорон, кэргэнэ биэрбит кинигэтин – Чехов кэпсээннэрин ааҕан барда. Ксенья икки чааскыны сайҕаата уонна оҕотун Эллээйчиги хайыы-үйэ ахтыбыт курдугун, сарсын сарсыарда турда да Бэргэн таайа аахтан аҕалардыы быһаарынна уонна куукунаттан тахсан, Эллээйчик хоһугар киирэн уоту уматта. Манна оҕолорун ороно, остуола, эркиҥҥэ боксерскай бэрчээккилэр ыйаммыттар, кылааһынан түспүт хаартыскалара уонна бэйэтэ сурунааллартан кырыйан ылан сыһыарбыт ойуулара – Виктор Цой, Шварценеггер, Костя Цзю, кып-кыһыл өҥнөөх омук матассыыкыла… Остуолун үрдүгэр саамай киэн туттар баайа – икки кассеталаах дьоппуон омук магнитофона. Итини хоту олорон, продснаб тойонун кытта ньымааттаһан, бэрт эрэйинэн ылбыттаахтара, оо, ону бэлэхтээбиттэригэр Эллээйчиктэрэ үөрдэ да этэ! Хаһан да төрөппүттэригэр ымманыйбатах бэйэтэ, ийэлээх аҕатын иккиэннэрин иэдэстэриттэн сыллаталаан ылбыта. Ксенья умса түһэн сыттыгы сытырҕалаата – сүрэҕи-быары ортотунан сайа охсор оҕотун сыта баар, ол иһин этиэхтэн ураты үөрүү кутун-сүрүн долгута халыйда, сыттыгы түһэҕэр туппутунан олордо. Сүрэҕин чопчута кырачаанын үлтү түһэрэн кэбиһиэм диэбиттии, сэрэнэн аан маҥнай көтөхпүт, үүт сыттаах быллайбыт сирэйиттэн сыллаабыт сайыҥҥы күнүн өйдөөтө…
Кини Бэргэнниин бэс ыйыгар үөрэхтэрэ бүтэн, дипломнарын ылан, ону бэлиэтиир банкекка сылдьан бараннар, куоракка хаалбыттара. Дина атырдьах ыйыгар оҕолонуохтааҕа, ону кэтэһэн, бары сиэрин-силигин ситэрэн, докумуонун толорон, оҕону бэйэлэрин анныларынан суруйтаран, анаммыт сирдэригэр хоту үлэлии тиийэр баҕалаахтара. Дьиэлээх хаһаайыннара Дьарааһын кинилэр эбии өссө икки ый олорор санаалаахтарын истэн утарбатаҕа, бу оҕолору иҥэ-дьаҥа суохтарын, дьону мунньубаттарын уонна куортамнаһар харчыларын уталыппакка, болдьоҕун аһарбакка төлөөн иһэллэрин иһин сөбүлүүрэ.
Оттон Бэргэннээххэ бэйэлэригэр туспа түбүк-садьык буолбута – Дина оҕото улахан буолан, эрдэттэн балыыһаҕа харыстаныыга киллэрбиттэрэ, онон күн ахсын кэриэтэ баран көрсөллөрө, үүт аһылык, кефир, дьаабылыка эҥин илдьэллэрэ. Эт-арыы олох аччаабыта эрээри, хата, фрукта чааһа дэлэйэ – Кавказ ыччаттарын итии дойдуга үүнэр отонноро быстыбата, бинэгирээтигэр, ананаһыгар тиийэ мэлдьи баара. Сахалар фруктаҕа үөрэммэтэх буолан, эбиитин сыаната да бас быстар ыараханыттан уонна бырааһынньыкка эрэ амсайар күндү ас курдук санааннар, улаханнык тууһугурбаттар этэ, биирдэ эмэтэ үөрүүлээх түгэннэргэ эрэ ылаллара.
Ксенья хантан эрэ: «Оҕо ийэтин иһигэр сылдьыаҕыттан барытын өйдүүр үһү, онон кинини төрүү илигиттэн кэрэҕэ уһуйуллуохтаах», – диэни истэн, Үөрэх министиэристибэтиттэн хоту баралларыгар ылбыт борогуоннарын харчытын харыстаабакка, сүрдээх сыаналааҕын үрдүнэн, улуу худуоһунньук Левитан туһунан чаҕылхай ойуулардаах улахан альбом-кинигэни атыылаһан, Динаҕа илдьибитэ. Сиэстэрэ кыыһынан утахтарын, мииннэрин кытта кинигэни ыыппытын, Дина: «Хаһан ааҕыам буоллаҕай, эчи ыйааһына да ыарахана бэрт», – диэн суруйан төннөрбүтүн, Ксенья: «Бэлэхтиибин, хайаан да аах, саатар ойууларын көр, оҕоҕо наада», – диэн хардаран, сиэстэрэттэн хаттаан илдьэн биэрэригэр көрдөспүтэ.