Таайбараҥ - страница 13
– Оо…
Хайдах кыалларынан чуумпутук буола сатаата да, төлө биэрдэҕэ үһү. Минньигэс чугас да этэ. Илэ дьон онно чуо тиийэр суолу таба тайамматтара кыһыылаах. Иккис кыл мүччү дьоллоот, иччитин иһигэр киирэн хаалла дуу, өссө да манньыта түһэр бэйэтэ бүгүн суох.
– Оҕом сыыһа.
Оччотугар илэ эр киһилээх этэ дии. Кинини өр сылларга дьоллообут уобарас бу утуйа сытааччыттан уһуллубута эбээт. Дьэ эбитэ ээ – иккиэннэрин биир оҥорон толору дьол диэн тугун билиэн сөбө. Аны кинилэр үһүөлэр: киһитин уруккута, бу баара уонна Аанчык өйүнэн-сүрэҕинэн тупсарыллыбыт уобараһа. Тупсарыллан да диэн, онто эмиэ уларыйа сылдьар ээ. Бүгүн киниэхэ биир наада, сарсын атын. Сэрэнэ таптаатын, онтон сэриилээн ыллын. Баҕатын хоту баламаттык быһыыланнын, бас бэриннэрдин, онтон бэйэтин үрдүгэр үҥкүүлээн эрэйинэн чугаһатыа. Киниэхэ үһүөн наадалар эбит! Сүүрбэччэ сыллааҕы баҕарбаты да баҕардыах быһа чиччигинээбитэ, өйдөөх кинигэ быыһыттан түспүт курдук сөрү-сөпкө барытын гынар билиҥҥитэ уонна иккиэннэрин үчүгэйин уоран ылбыт уобарас уол. Санааттан саллар да, бу өттүгэр дьахтар кыырай фантазията холбонноҕуна эрэ сатаныыһы. Дьылҕа хаан суруйан кэбиспит суолун батыһабыт, сулус сардаҥатыгар алҕаска табыллан хайдах эрэ буолабыт. Урут да баар барыта атын хос суолталанан, уларыйан хаалар. Тугу эрэ бүтэйдии күүтүү, кими эрэ кэлтэйдии кэтэһии, таптал сибикитин курдаттыы таайыы. Онтон Ким Эрэ, эмиэ эйиэнин курдук турукка киирэн хаалбыт, эн суолгун таба тайанар. Саҕаланнаҕа ол. Салгыытын сайдар оҥкула эн фантазияҕыттан тутулуктаах быһыылаах.
Оттон киниэнэ? Ама, аҥаардастыы санаа оонньуута, омун эрэ буолуо дуо? Харданы ааспыттан эрэ булуохха сөп. Оттон ааспыттан үчүгэйэ эрэ үрүмэлэнэн хаалар, уоннааҕыта умнуллар.
Ол аата барыта үчүгэй – тугун эмиэ өйү сынньан, уруккуну-хойуккуну түөрэ сатаан? Үс киһини биир гына көр да бүтүүкэтэ.
Дьахтар санаатын саарыстыбатыттан, дьэ, төлө көппүт, үс уобарас уоҕун уларсыбыт киһитэ уһуктаары уһуутаата, бэттэх кэлээри ыксатта.
Анна Афанасьевна Аанчыктыын биир буолуон баҕарда. Киһитин хараҕын баайан, өйүн ытыйан, кини фантазиятыттан таҥыллыбыт таптал аан дойдутугар киллэрбит киһи баар ини. Ол аан дойдуга Кэм атыннык ааҕыллар, Дьиҥ атыннык сааһыланар. Уонна? Эр киһи ураты фантазиятын иһигэр киирэ сылдьыбыт киһи…
Көтөн хаалбыт күнү хат уруһуйдуо дуо, кэлэ охсубут үлэ күнүгэр сөп түбэстэҕинэ сатанар. Тэрилтэтигэр лаппа хойутаан кэлбитигэр, хата, ким да кыһаллыбата. Сирэй-харах дьаабы, баттаҕа тааҕытыйан хаалбыт курдук. Оонньоон, кини тумуулаабыт үһү. Баҕалаах «Доширага» баара буоллар. Ону да тахсан ылар кыаҕа суох. Өйүүн Саҥа дьыл! Онуоха диэри тиллиэххэ наада дии. Үлүгэр түбүк үтүрүйүллэн баран күүтэн турар, оттон кини нэһиилэ аппаҥалыы олорор. Баар суох табаарыһыгар бэлэх да ыла илик эбит. Онтун өссө өлө өһүргэппит буолуохтаах. Уонна саҥа дьыллаан абыран. Таах олоруохтааҕар көтөн хаалбыт күн үлтүркэйдэрин онтон-мантан хомуһан, сыбаан биир эмит көстүү омоонун өйүгэр оҥоро сатаата. Барыта түҥ-таҥ, иэмэ-дьаама биллибэт үлүгэрэ. Кэһэй, тоҕо испиккиний. Бэйэ кириитикэтигэр тута сүрэҕэ хардардаҕа үһү, тэһитэ кэйбэхтээтэ. Оо, барыта түүл да буолан хаалбат ээ. Саат-суут, ороскуот. Ону өтүүктүүргэ үлүгэр үп, күн-дьыл наада. Олох сэниэтэ суох. Хаҕа эрэ олорор үлэһит да диэн. Сааһырбыт, хайыы үйэ сааһыламмыт бу дьахтар түүҥҥүтүн ааһан, күнүстэри мүччүргэннээх сырыылардааҕа буолуо диэн ким сэрэйиэй. Ол иһин эрэ иҥнэн сылдьар ини.