– Бункер для всей семьи, бункер для отшельников, бункер-офис, бункер, бункер, бункер…
Бу сэрии буолан эрэринии тэлэбииһэрдэрэ бүгүн сүрдэммит.
– Хоруоп оннугар буункар, – Кумааҕыбыт тэлэбииһэртэн сылтаан бууннаары гыннаҕа дуу.
Учуонай эрээри бэссимиис эбит. Аптымыыстар астынан хаалан айантан туорууллар. Бэссимиис хараҕа туохха да туолбат, суох да кырдьыгы көрдөөн үөдэн түгэҕэр түһэр ини. Баары эрэ итэҕэйэр учуонай өйүн эрэкэлээмэ сүүйбэтэҕэ чахчы.
Кумааҕы паапкаттан биир-биир кумааҕыны хостоон кыҥастаһар. Паапкабыт таһа өссө суруктаах эбит – “2006”. Улуу учуонай наадата суох насталгыыйаҕа бас бэринэр эбит дуу.
– “Карикатуралар уонна цивилизациялар киирсиилэрэ”. Данияҕа биир “Юманде Постен” диэн хаһыат мусульманнар баар-суох өрө туппут бороруоктарын Мухаммеды күлүү-элэк гынан уруһуйдаан улуу атааннаһыыны үөскэттэ, – хаһыат диэнтэн быһа тардыллыбыт лоскуйу ааҕан добдугуратан иһэн атыҥҥа көстө.
– Не то, не то. “Вероятный сценарий оккупации Ирана”. Суос-сымыйанан да суруйаллар эбит этэ. Арыый атын сэнээрийинэн айдаан бөҕө тахсыбыта, – киһибит ити туох ааттааах илиҥҥи боппуруоһунан интэриэһиргиирий.
– Опять не то. “Исламский интернационал”. Исламу удалось сделать то, что не смогли сделать Маркс и Ленин: создать Интернационал – международное братство людей в камуфляже, легко переходящих границы, блестяще владеющих оружием и готовых умереть с именем Аллаха на устах. Арба даҕаны, “Аллах акбар!” диэн айахтатан кырбаммыттааҕым дии, – бэйэтэ бэйэтин кытары тото кэпсэтэр киһи буолла.
Хаһыат ыстатыйата хаартыскалардаах. Хаартыскалар кэмэнтээрийдээхтэр: “Духовный лидер шиитов имам Муса Садр, исчезнувший в Ливии и один из руководителей “Хезболла” Саляд Аббас Мусауи, убитый израильтянами в 1992 году”. Былыргы дьыаланы эмиэ тоҕо хаһыстаҕай? Онтон ыла устуоруйа остуоруйата эҥин саҥа аатынан толоруллубута. Итэҕэл саҥа илиидэрдэрэ үөскээбиттэрэ. Билигин барыта атын курдук да, илин илинигэр, арҕаа арҕаатыгар өссө да баар. Ол тухары араастаһыы, атааннаһыы сүтүөх быһыыта суох. Үйэлээх итэҕэллэри саҥа түмсүүлэр үтэйиэх курдуктар.
– Оннооҕор биһиги Халдьаайыбытыгар Момуой үөрэҕэ үөскээн улахан сумотуоха, – Кумааҕы духуобунай учууталын умнан бэрт.
Онтун кытары билигин сибээстэһэр кыаҕа суох. Кини сайдыыга атыыланан сылдьар, биирэ атахтааччылар ахсааннарыгар сылдьар. Нөлтэк этэринэн, луох кытта онно баар үһү. Кумааҕы олоҕун соччото суох түгэннэрин сарбыйан кэбиһэр идэлээх. Уонна сыл-хонук аастар ааһар, саат-суут улам сотуллар. Киһи эрэ эдэригэр эҥин-дьүһүн буолар. Онтун содулун соспутунан салгыы айанныыр. Эдэр буола сылдьыбытын иннигэр эппиэти сүгэн дьолтон маттаҕа ол. Кумааҕы үөрэҕинэн иирэн эҥин дьаллыкка ылларбакка эдэр сааһын аһарбыта. Уонна куһаҕан буолуох сибикитэ билиннэҕинэ куота көтөн иһэрэ бэркэ туһалаатаҕа.
– Пахнет паленым, – диэт ньылбырыс гынан хаалара.
Паапканы өрө таҥнары хаста да көрдөөбүтүн булбата.
– Ханна баран хаалбыт баҕайыный? Конди…
Кумааҕы ыра санаа ыйан биэрбит чыпчаалыгар илэ-чахчы сырыттар да, хараҕа туолбат. Инньэ оҕо эрдэҕиттэн биир биһириир дьахтардааҕа. Онтун да дьахтары дьахтар курдук көрүмүнэ, сиимбэл эрэ быһыытынан ылынара. Киһибит силигэ ситиэҕин сиимбэл ситтэрбэт. Сиимбэл да сыыппара – туох хара накааһай диэххэ айылаах. Аһыыр аспыт да сымыйа, илэ дьахтар да мэлигир. Сүрэҕи сылаанньытаары паапканы хасыһабын диэн эмиэ мэлийдэ. Санаатын ол аайы тоҕо түһэриэй. Уонна бар дьон бас билиитинэн буолбут санаа биир да утаҕа саппаҕырыа, туһата суохха туһуланыа, ханна да халыйыа суохтаах. Онто-манта адаарыйбыт тимир иһигэр киирдэ. Уол туран эрэ биэрэр, тэрил эҥин иҥиирин эргитэ сылдьан эрчийэр.
