Ⴕართული ლექსიკონი. Ⴒექსტის ადაპტაცია თანამედროვე მკითხველისათვის – Ⴇამაზ Ⴋჭედლიძე - страница 5
– ზღაპარი, იგავი.
Ⴀრამედ – მაგრამსავით, კავშირი განრემზომობითი.
Ⴀრამი – ნახე Ⴀარამი.
Ⴀრამონი, არაონი, რამონი, რიმონი – მცირე საწინდარი.
Ⴀრარა,არარაჲმე არაფერი – შეუძლებელი არს, ვერარა და ბრძანებითი ნურარა იხილენ თჳსთა ადგილთა.
Ⴀრაყი – რახი არაბულად ოფლი, რამეთუ სასმელი არაყი არს ქუაბის ოფლი, ხოლო ორნახადი არს აბეკამაქი.
Ⴀრაწმინდა – საძაგელი, უწმინდური; სული არაწმინდა (ნახე სული).
Ⴀრაწმინდება – განშორება სიწმინდისა და უმანკოებისაგან.
Ⴀრახჩინი – იარაღჩინი, თალფაქი.
Ⴀრგანი – ჯოხი საბრჯენელი (ნახე Ⴟოხთან).
Ⴀრდაბაგი – სარკმელი, ანუ გასავალი.
Ⴀრდაგი – მანდილი, წელზედ მოსაფენი ფეშტამალი.
Ⴀრდადეგი – ჟამი ზაფხულისა, ოდეს მზე შევალს ლომის ზოდიაქსა შინა.
Ⴀრდი – შინაური ვარდკაჭაჭა.
Ⴀრდი,არდიფრუ – ანაზდი (ნახე Ⴏამი).
Ⴀრე – ოთხი კუთხე ხმელეთისა, ანუ ოთხი დრო წელიწდისა. // საკუთრად გაზაფხული // სანახები, გარემონი ადგილნი, ანუ თემი, მხარე.
Ⴀრეას – მარიხი (ნახე ცთომილნი).
Ⴀრევა (ავრევ, ავურევ) აღრევა, – ურთიერთარს შეზავება სხვადასხუათა ნივთთა // მოშლა, შეშლა.
Ⴀრეკნება (აირეკნებს, აირეკნა) – ასხლეტა ან გარდაცემა,.
Ⴀრემარე – გარეშემო სანახები.
Ⴀრემარედ – აქა-იქ.
Ⴀრეულობა – აშლილობა, დაუდგრომელად ცხოვრება, ან აფორიაქება.
Ⴀრვე – ფარა თხათა და ცხუართა (Ⴟოგი ნახე).
Ⴀრთრონი – წევრი სიტყჳს ნაწილთა.
Ⴀრიოთი – გარეული ბალახ-ბულახი.
Ⴀრიფანა – ყრმათ საერთო პურობა (ნახე Ⴑერი და Ⴔსონი).
Ⴀრიფი – პურის მტე, ანუ შესაკუთრებული, შინა ყმა.
Ⴀრმაღანი – შორით მორთმეული ძღვენი.
Ⴀრმენაკი – წმიდა ტილო, ნარმა, სიდონი.
Ⴀრმური – ალმური, ღრუბელ-ნისლი ქარიანი და ელვიანი.
Ⴀრნადი, არნაბი – ტარიანი ფიცარი ბზისა და ხუავის სახვეტი კალოზედ.
Ⴀრნი – გარეული ცხვარი.
Ⴀრონა – პატარა გუთანი (ნახე Ⴄრქუანთან).
Ⴀრსება – რომელიცა პირველ არსისთჳს მიიცთომვის და რომელსა შინაცა არს კმაჲ მიზეზი, თუ რაჲსათჳს სხვაცა არს მას შინა, ანუ შესაძლებელ არს ყოფად // ნივთი მექონი ყოფისა, ანუ შინაგანი ძალი მისი.
Ⴀრსებითი – {არსებიანივე, არსებიანივით – საბას ლექსიკონი}.
Ⴀრსი – რაჲცაღა შესაძლებელ არს, ე.ი. რომლისა ყოფა არა წინააღმდგომ არს, ანუ მყოფი არსებასა შინა.
Ⴀრსობისა – არსების პური, სახმარი ცხოვრებისათჳს, მდღევარი.
Ⴀრტალა – საკლავთ უკანა ბარკალი, ანუ წვივი.
Ⴀრტაში და არტახი – გარეშემოსაკრავი ქარშიკი ჩჩჳლთა აკუნისა // ანუ მოტეხილთა ძუალთა შესაკრავი // გასათლელთ ძელთა მაგრად დამჭერი ქანჩი.
Ⴀრღა,არღარა აღარ – შემდგომს დროს არა, უკუთქმა მომავლისა დროსათჳს.
Ⴀრღავანი – ქუა მეწამული.
Ⴀრღვევა – (ავარღვევ) დაკერებულის დახსნა, დაშლა // აქცევა შენობისა.
Ⴀრშია,აშია – მოვლებული რამე ვიწროდ ნაკერთ კიდურებზედ.
Ⴀრშივი – წილი, კერძო,.
Ⴀრჩევანი – არჩევა // რჩევა, ვეზირობა, მოლაპარაკება საქმეზედ შეკრებულებაში.
Ⴀრჩვი – ფსიტი.
Ⴀრცა, – არცაღა არღა, აღარც.
Ⴀრძანი,არძანიკი – დიდი ლოდი ან მარილის ქუა (ნახე უარძანიკო).
Ⴀრწივაკი – სახლის მეორე ძელი.
Ⴀრწივი – ორბი, არწვი. // მრგუალი ფეხთა ქვეშე დასაგები მღუდელთ მთავართა, რომელსა ზედაცა გამოსახულ არს მფრინველი ესე.
Ⴀრხი – რუ, რუსხმული.
Ⴀრხიდიაკონი – უპირველესი იეროდიაკონთაგან, მხლებელთა მღუდელთ მთავრისათა (ნახე Ⴀიაკონთან).
Ⴀრხიეპისკოპოსი – უპირატესი ეპისკოპოსი.
Ⴀრხიერი – მღუდელთ მთავარი (იხილე Ⴈერარხი).
Ⴀრხიმანდრიტი – მონასტრის განმგებელი უფროსი.
Ⴀრხინოტარი და პროტონოტარი – მწერალთ უხუცესი, მდივანი.
Ⴀრხილი – თხელი ბზარი (Ⴇოვლთან ნახე)
Ⴀრჯაკელა – არჯიოკა, ზერჩო, ორჯიოკი.
Ⴀრჯასპი – ძაღა, მიწალები, მომწუანო შავის საღებავი, ხმარებული ტყავთათჳს მეპრატაკეტაგან, ანუ მელნისთჳს.
[Ⴀრჯიოკა – ნახე Ⴀრჯაკელა]
Ⴀსაბია – მტერზედ საომრად თანმიმყოლი.
Ⴀსაკრავი – ერქუანთ და ურემთ საბმელი.
Ⴀსამაღლებელი – ლოცუათა დასასრულებელნი ლექსნი, ხმამაღლად სათქმელნი მღუდლისაგან სადიდებლად წმიდისა სამებისა.