Отой атын көлүөнэ дьоно да, киһи эрэйдээх кыһалҕата куруук биир. Эргийэн кэлэн турар биир. Ону ыатардахха хайдахтаах да бэйэлээҕи кытары сөп түбэһиэххэ сөп. Синньэ сырыттахха, кэпсэтии тахсыа суох этэ. Саха киһитэ иһэ-таһа хатыылаах. Оттон арыгы обургу хайдахтаах да хатааһыны астарар. Дьонтон дьоҥҥо далаһанан кини эрэ буолар. Уонна хайаан иһиэҥ суоҕай. Хайдах киһи киһини кытта кэпсэппэккэ биир кэм бэйэтигэр хаайтаран сылдьыай.
Бэркэ табыллан кэпсэттилэр. Бэтэрэнэн остуоруйалаах дьон да буоллаллар, син истиэххэ интэриэһинэй. Оттон Бүргэс буолары-буолбаты тиһэн, уолаттарга сөп түбэһэн истэ. Ис дьиҥэ өссө дириҥээн, ханна эрэ хараҥаҕа бүктэ. Онтун сэгэттэр, дьон акаарыттан атыннык ааттыа суохтара. Ол иһин айахтаппат. Арыгылаан да баран.
Онтон? Уолаттар хаайаннар, син тугу эрэ быктарда быһыылааҕа. Дьон атыннааххын сэргиирин сэргиэхтэрэ да бэрт диэхтэрэ суоҕа. Онтон? Онтон, оттон, мэлдьи буоларыныы испиттэриттэн истэрэ буста, арыгылаабыттарыттан аһаралара киирдэ. Бүргэс бары талаана аахсыллыбат буолла. Уолаттар уһун устуоруйалара да атыннык ахтылынна.
– Тугуй, дыа? Ону хайаары гынаҕын?
– Туох диигин, дыа?
Мэлдьи этиллэр тыллар, ыына-мээнэ ыйытыктар кэм да иһиллэн ыллылар. Наай гыннар, охсуһуохтара, уолуктаһан уохтарын таһаарыахтара. Бүргэс бу тухары охсуһан, аар-саарга аатырбатаҕа. Икки өрөһөлөммүт киһини көрөн туран, кыһыл сутуругун оҕотунан хайыай.
Мэйиитин иһигэр итирбити иилии сатыыр эҥин истихиийэлэр билиннилэр. Ону истэр кэлииһи дуо, бу ыксалга. Кыра-хара киһини сиэн топпоттор ини.
Биирдэ өйдөөбүтэ дьиэҕэ сүүрэн киирэн иһэрэ. Уонна аатыгар эрэ саалааҕын туппутунан сүүрэн тахсан иһэрэ. Кини булчута суоҕар саа тугун буруйай. Ытарга анаммыт сэп хаһан эрэ тыас таһаарыахтаах. Бу сиргэ туох да мээнэ айыллыбат.
Тиэргэнин иһигэр тула холоруктана сырытта. Игирэлэр суоллара сойбут. Бүргэс киһи эрэ буоллар кими эрэ куттаатаҕа.
Мэйии иһинээҕи хос мэйии хас да хос хартыыҥкалары таһаарда. Бүргэс онно эрэ наадыйбата. Сирэйэ-хараҕа турбута сүр. Биирдэ эр хаана киирбит хайаан тута сойуой. Кыһыыта да бэрт ээ. Сэнииллэрэ итиччэ дуу? Киһини киһи сэниирин саҕа куһаҕан бу сиргэ суох. Сэнээбиккиттэн сэрэнэр буолаар. Үрдүгэр үҥкүүлээбитиҥ биир үтүө күн бэйэҥ үрдүгэр буолуо. Барытын бу сиргэ быһаарар ордук. Ол дойдуга хайдах дьаабы буолуон оннооҕор кини билбэт. Ол хос мэйиитин хартыыҥкалара, баҕар, санаа оонньуута эрэ буолуо. Инникини өтө көрүү диэн сүүс бырыһыан дьиҥнээх үһүө. Уонна онно туох үчүгэйи өйдөөн көрөөрү, эрэйдэнэн да диэн. Ол иһин, биирин үксүн, Бүргэс били дьарыгын бырахпыта. Куһаҕан иилээх инникини тиэтэппэтэх ордук…
Влас куораттан тахсан иһэр. Мин куоратым диэн этэр-тыынар буолара. Кырата суоҕу куорат туһугар оҥорбута төһө да аахсыллыбатаҕын иһин, кини, кини куората этэ. Манна дьолун булбута. Онто төһө даҕаны дьолун дуйун сүтэрэн эрэрин иһин. Манна кини бэриниилэхтик үлэлээбитэ. Хас ГОМ-у иккис дьиэ оҥосто сырытта этэй? Влас диэтиҥ да бары билэллэр. Кини аатынан куоһурданан, ырааҕынан уруута уолаттар милииссийэҕэ хоммокко ууттан кураанах тахсааччылар. Кини, дьэ, уутугар-хаарыгар киирэн үлэлээн испитэ. Куорат тугунан тыынарын кини саҕа билэр суохха дылыта. Бөрөстүүпүнньүк аймаҕын иһин-таһын билэрэ, эҥин туһалаах билсиитэ өссө хас сыл хапытаал буолуо этэй. Ону барытын туора сотон, ыраах ыытан кэбистилэр. Дьоллоох Дьокуускай хара бараан бааһынай Влаһа суох хайаан олоруо эбитэй?
